Το 1917 είναι η απογοήτευση της χρονιάς. Την περίμενα με ανυπομονησία, έμοιαζε ως μια ακτίδα φωτός καλού Σινεμά και εξύμνησης των πολεμιστών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά δυστυχώς είναι άλλη μια υπεραπλουστευμένη και αδιάφορη ταινία, που όμως έχει τίμιες και αξιέπαινες προθέσεις.
Να τιμήσει τον Άγνωστο Στρατιώτη με θεματικές θυσίας, καθήκοντος, αντοχής στις κακουχίες και γενικότερη δυστυχία του Πολέμου, λειτουργώντας ως ένα αντιπολεμικό πόνημα, υπό ένα ρεβιζιονιστικό και μεταμοντέρνο κινηματογραφικά πρίσμα, κάτι που επηρεάζει όλη την ταινία, καθώς δεν επικεντρώνεται σε λαϊκισμούς και ηρωικές μάχες στυλ Ράμπο ή ακόμα και Fury με Brad Pitt, αλλά επιχειρεί να πάει σε «χωράφια» Ιταλικού Νεορεαλισμού και εξ ού και το περίφημο μονόπλανο, καθώς και η έλλειψη αστέρων σε πρωταγωνιστικούς ρόλου, πλην του Μπένεντικτ Κούμπερμπατς aka Dr.Strange, στο ρόλο του μονολιθικού Συνταγματάρχη και Διοικητή του Συντάγματος που πρέπει να σώσουν έγκαιρα οι δύο πρωταγωνιστές, αλλά και τον Κόλιν Φέρθ (σε ρόλο cameo) ως τον στρατηγό που διατάζει να ειδοποιηθούν για την υποχώρηση καθώς υπάρχει παγίδα των Γερμανών.
Από τεχνικής άποψης το 1917 προσπαθεί να καινοτομήσει και να πάει την 7η Τέχνη ένα βήμα παραπέρα, χρησιμοποιώντας ένα συνεχόμενο μονόπλανο από την αρχή ως το τέλος στα πρότυπα του σκηνής στο club του Goodfellas ή της αρχής του Episode III:Revenge of the Sith.
Σκοπός αυτής της καινοτομίας είναι ο ρεαλισμός και να σε βάλει εντός του πεδίου μαχών του Ά Παγκοσμίου Πολέμου.Τα καταφέρνει; Έτσι και έτσι…τα κουστούμια, τα σκηνικά, η φωτογραφία/κινηματογράφηση και γενικά το production design, είναι όλα ακριβέστατα και πολύ ρεαλιστικά, αλλά το πρόβλημα αυτής της ταινίας όπως και του Dunkirk, δεν είναι η τεχνική τους αρτιότητα ή η σκηνοθετική μαεστρία των δημιουργών ή η πειραματική καινοτομία, αλλά το ότι απομακρύνονται από συμβατικά κινηματογραφικά μέσα, διατηρώντας παράλληλα όλα εκείνα τα κλισέ μιας παλαιομοδίτικης πολεμικής ταινίας και πνίγονται σε μια κουταλιά νερό πυροβολώντας τα πόδια τους.
Δυστυχώς γίνονται κουραστικότατες τουλάχιστον στον μέσο θεατή, χωρίς διεξοδική ανάλυση χαρακτήρων και με υποτυπώδη πλοκή, κάτι που σε κάνει να τις ξεχνάς εύκολα. Κατανοητό ότι προσπαθούν να δημιουργήσουν μια εμπειρία και όχι απλά μια συμβατική ταινία, αλλά θα πρότεινα τα αφήσουν αυτά στον Μελ Γκίμπσον καλύτερα, που με το Hacksaw Ridge (Αντιρρησίας Συνείδησης-2016) απέδειξε ότι μπορεί να καταφέρει να παντρέψει και τα δύο, δηλαδή ταινία-εμπειρία (ειδικά στις σκηνές μαχών) σε πακέτο συμβατικής παλαιομοδιτικής τυπικής πολεμικής ταινίας, με ανεπτυγμένους χαρακτήρες για τους οποίους νοιάζεσαι και όχι απλούς κομπάρσους που κουβαλούν απλά το καλλιτεχνικό Εγώ του Σκηνοθέτη!
Το 1917 είναι μια ταινία μικρού μήκους 15 λεπτών που έγινε δίωρη ταινία και δυστυχώς κουράζει. Είχα να κουραστώ έτσι από ταινία του αείμνηστου Αγγελόπουλου. Είναι το δεύτερο μισό της Διάσωσης του Στρατιώτη Ράιαν χωρίς τον επικό επίλογο της (δυστυχώς), καθώς τελειώνει κάπως ήσυχα όπως είναι και ο χαρακτηριστικός τόνος της καθ’ όλη τη διάρκεια.
Σκηνές μαχών σχεδόν δεν υπάρχουν, άρα δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί πολεμική ταινία το 1917, αλλά περισσότερο αλληγορία της ίδιας της Ζωής, της επιβίωσης σε ένα δυστοπικό περιβάλλον.
Εξάλλου θεωρώ το σκηνικό του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου τελείως τυχαίο θα μπορούσε να διαδραματίζεται σε οποιοδήποτε άλλο δυστοπικό υπόβαθρο και δεν θα άλλαζε τίποτα, καθώς παρακολουθούμε δύο στρατιώτες και τελικά έναν (μετά την πρώτη ώρα) που αγκομαχούν να φτάσουν να ειδοποιήσουν, ώστε να αποτραπεί η σφαγή του βρετανικού στρατεύματος, στο οποίο βρίσκεται (φυσικά) και ο αδελφός του ενός εκ των δύο στρατιωτών (αυτού που πεθαίνει) ώστε να υπάρχει και λίγη ένταση και δράμα, δηλαδή ένα τυπικό αρχετυπικό κλισέ όπως και ο ύπουλος τρόπος που τον σκοτώνει ο Γερμανός πιλότος, όταν πέφτει με το διπλανό του και γενικά μια απλοϊκή πλοκή και καταστάσεις καθώς ο Μέντες επιχειρεί να κάνει μια αφηγηματική avant guard ταινία (πιο πολύ εμπειρία) πετώντας στα σκουπίδια όλα τα κλασικά μέσα μιας παραδοσιακής πολεμικής ταινίας όπως σκηνές μαχών, περιπετειώδη πλοκή,ηρωικούς διαλόγους-ατάκες, βαθιά μελέτη χαρακτήρων και βασίζεται πολύ στο τεχνικό κομμάτι, στο στυλιζάρισμα και όχι τόσο στην ουσία, σε ένα tour de force καλλιτεχνικής έμπνευσης, που όμως κουράζει αφόρητα όπως και ο Νόλαν στο Dunkirk.
Το 1917 έχει πάμπολλα κλισέ πολεμικών ταινιών όπως η σκηνές με αρουραίους να κατασπαράσουν πτώματα νεκρών (που το είδαμε στο Hacksaw Ridge του Γκίμπσον) ή την διείσδυση σε εχθρικό έδαφος όπως στην Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν ή την αντιπολεμική προβληματική του Paths of glory του Κιούμπρικ κ.α.
Συμπερασματικά… υποτυπώδης πλοκή, μέσα στα κλισέ, πρωταγωνιστές-κομπάρσοι σαν το Dunkirk ,”προχώ πρωτοπορία” και μεταμοντερνισμός, μια «μη-ταινία», η απογοήτευση της χρονιάς, πομπώδες style over substance δηλαδή κινηματογραφική τεχνοτροπία και στυλιζάρισμα που επισκιάζει την ουσία τα υψηλά νοήματα και την ψυχή της ταινίας.
Αρκετά υπερτιμημένο λόγω πιασάρικου trailer και καινοτόμου τρόπου κινηματογράφησης.Μοιάζει αρκετά το πρόσφατο Dunkirk και μελλοντικά θα γίνουν αχώριστο “ζευγάρι” στα playlists κινηματογραφικών «μαραθωνίων» πολεμικών ταινιών. Από εμένα παίρνει ένα 2/5 κι αυτό για τεχνικούς λόγους και ευγενείς προθέσεις και μόνο.