Η 19η Μαΐου είναι η Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Σύμφωνα με την Μαύρη Βίβλο Διωγμών και Μαρτυρίων του εν Τουρκία Ελληνισμού (1914-1918) περίπου 353.000 Έλληνες του Πόντου εφονεύθησαν από τους Τούρκους κατά τους διωγμούς του 1914 – 1918. Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, σε όλην την Ελλάδα, και όπου υπάρχουν Πόντιοι, πραγματοποιούνται εκδηλώσεις μνήμης των αδικοχαμένων αυτών ανθρώπων, που το μόνο τους έγκλημα ήταν ότι δεν προσκύνησαν τον Τούρκο, αλλά κράτησαν ζωντανή την ελληνική ταυτότητά τους.
Με την ημέρα αυτή να μάς αφήνει για φέτος, ηγέρθησαν ορισμένα ερωτήματα στο μυαλό μου. Το πιο βασικό ήταν το εξής: Όπως είναι γνωστό με το πέρας της Μικρασιατικής Εκστρατείας και την Μικρασιατική Καταστροφή, 1.000.000 και πλέον συμπατριώτες μας εκριζώθηκαν από τις πατρογονικές εστίες τους, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι έχασαν την ζωή τους από την μενόμενη τουρκική στρατιά των κεμαλικών. Τα γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής είναι και από εκείνα που διδάσκονται τακτικά στα σχολεία – τουλάχιστον όταν εγώ ήμουν μαθητής. Πότε τιμάται, λοιπόν, η μνήμη αυτών των Ελλήνων; Μετά από λίγο ψάξιμο, έμαθα ότι η Ημέρα Μνήμης Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας τιμάται στις 14 Σεπτεμβρίου.
Επόμενο ερώτημα: Πότε τιμάται η μνήμη της Γενοκτονίας των Θρακικού Ελληνισμού; Ο Θρακικός Ελληνισμός, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια, είναι ο πιο παραμελημένος. Όχι μόνο όσον αφορά την κατάσταση με την μουσουλμανική θρησκευτική μειονότητα και τα παιχνίδια του τουρκικού προξενείου εκεί, αλλά και όσον αφορά την ιστορία τους. Ελάχιστος κόσμος γνωρίζει για τους διωγμούς των Θρακών, που ξεκίνησαν από τους Βουλγάρους το 1906 και «ολοκληρώθηκαν» με την Ανακωχή των Μουδανιών το 1922. Αντίστοιχα, λίγοι γνωρίζουν για το «Μαύρο Πάσχα» του 1914, οπότε και οι Νεότουρκοι εκδίωξαν τους Έλληνες Θράκες της επαρχίας Αρκαδιουπόλεως, Βιζύης και άλλων περιοχών. Ξανά, με μια μικρή αναζήτηση στο Διαδίκτυο, πληροφορήθηκα πως η Ημέρα Μνήμης Γενοκτονίας Θρακικού Ελληνισμού τιμάται στις 6 Απριλίου, προς τιμήν του «Μαύρου Πάσχα» του 1914.
Για την Ιστορία, αξίζει να σημειωθεί, πως, εξαιτίας των διωγμών του Ελληνισμού από τους Τούρκους, υπολογίζεται ότι συνολικά 800.000 – 1.200.000 Έλληνες γενοκτονήθηκαν την περίοδο 1912 – 1922.
Έχουμε και λέμε, λοιπόν. Μνήμη Γενοκτονίας Ποντίων: 19 Μαΐου. Μία ημερομηνία. Μνήμη Γενοκτονίας Μικρασιατών: 14 Σεπτεμβρίου. Δεύτερη ημερομηνία. Μνήμη Γενοκτονίας Θρακών: 6 Απριλίου. Τρίτη ημερομηνία. Τρεις ημερομηνίες. Τρεις διαφορετικές ημερομηνίες. Εκ των οποίων οι δύο πρώτες αναφέρονται σε γεγονότα που συνέβησαν την ίδια χρονική περίοδο, από την ίδια δύναμη (την Οθωμανική Αυτοκρατορία / Τουρκία) στα πλαίσια της ίδιας πολιτικής αποχριστιανοποίησης της Αυτοκρατορίας. Αλλά, και την 6η Απριλίου, οι Θράκες τιμούν και την μνήμη των αδελφών τους που εκδιώχθηκαν από τους ίδιους ακριβώς Τούρκους, στα ίδια ακριβώς πλαίσια κατά τα οποία συνετελέσθη η γενοκτονία Μικρασιατών και Ποντίων!
Το τελευταίο ερώτημα, λοιπόν, αλλά ταυτόχρονα και το πιο βασικό, είναι το εξής: Γιατί δεν υπάρχει ενιαία Ημέρα Μνήμης και Τιμής της Γενοκτονίας του Ελληνισμού από τους Τούρκους; Είναι προτιμότερο, δηλαδή, να σπάμε την Εθνική μας Μνήμη σε κομμάτια, αντί να διεκδικούμε συνασπισμένοι την πλήρη αναγνώρισή της παγκοσμίως; Τι θα κερδίσουμε; Απολύτως τίποτα. Εκτός κι αν θεωρούμε πως το μόνο που μας πρέπει είναι η διοργάνωση εκδηλώσεων μνήμης και τιμής στις αντίστοιχες ημερομηνίες. Χώρια. Λες και δεν είμαστε όλοι το ίδιο Έλληνες.
Φυσικά και δεν παραλείπω να αναφέρω πως υπάρχουν και ευθύνες από μέρους της Πολιτείας, η οποία αναγνώρισε την Μικρασιατική Γενοκτονία τέσσερα χρόνια μετά από την αναγνώριση της Ποντιακής Γενοκτονίας – το 1998 και το 1994, αντίστοιχα. Η Θρακική Γενοκτονία παραμένει, ακόμα, στα αζήτητα.
Σε μια εποχή όπου η τουρκική προκλητικότητα αυξάνεται μέρα με την μέρα, σε μια εποχή που η φύση των εγκλημάτων εις βάρος του Ελληνισμού ως «γενοκτονία» αμφισβητείται ακόμα και από εγχώριες φωνές, η ανάγκη για κοινή σύμπλευση και πύκνωση των πιέσεων προς πάν αποδέκτη για αναγνώριση της Ελληνικής Γενοκτονίας από τους Τούρκους είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Προτιμότερο δε είναι η σύμπλευση με τους Αρμένιους και τους Ασσύριους για κοινή αναγνώριση της Χριστιανικής Γενοκτονίας και διωγμών από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, με κοινή ημερομηνία την 19η Μαΐου, που αποτελεί και την ημέρα που ο Κεμάλ αποβιβάζεται στην Σαμψούντα και ξεκινά η τελική φάση της Γενοκτονίας. Προσωπικά, αν και δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος, θέλω να πιστεύω. Μέχρι τότε, πάντως, η δεκάτη ενάτη του Μαΐου είναι Ημέρα Μερικής Μνήμης. Μνήμης κεκλασμένης…
*Παρακείμενος Μετοχής Μέσης Φωνής του ρήματος της (Αρχαίας) Ελληνικής «κλάω – κλῶ», που σημαίνει «σπάω σε κομμάτια»
