Θύμα πρωτοφανούς λογοκρισίας πέφτει ένας από τους ιστορικότερους συγγραφείς
Ο Ρόαλντ Νταλ (Roald Dahl) είναι ένας από τους διασημότερους Βρετανούς συγγραφείς παιδικών βιβλίων αλλά και ήρωας του Β’ΠΠ καθώς υπερασπίστηκε τους ουρανούς της Ελλάδος καταρρίπτοντας συνολικά 3 γερμανικά βομβαρδιστικά.
Πνευματικά τέκνα του Νταλ είναι -μεταξύ άλλων- ο “Μεγάλος Φιλικός Γίγαντας”, ο σοκολατοποιός Γουίλι Γουόνκα αλλά και… τα Γκρέμλινς.
Εκτός από παραγωγικότατος και καταπληκτικός όμως άνθρωπος, ο Ρόαλντ Νταλ είναι και τυχερός καθώς ο Κύριος έκρινε σωστό να τον πάρει 33 χρόνια πριν δει τη στιγμή όπου ευαίσθητες κουδουνίστρες της ιεράς εξέτασης της πολιτικής ορθότητας θα διέγραφαν λέξεις του για να τις αντικαταστήσουν με “λιγότερο προβληματικές”.
Συγκεκριμένα ο εκδοτικός οίκος Puffin που έχει τα δικαιώματα του συγγραφικού έργου του Νταλ, προσέλαβε “συντάκτες ευαισθησίας” (sensitivity readers), επαγγελματίες δηλαδή προσβεβλημένους, οι οποίοι ξεψαχνίζουν τα κείμενα του Νταλ και αντικαθιστούν όποια λέξη κρίνουν εκείνοι πως είναι “προβληματική” προκειμένου το έργο του συγγραφέα να “μπορεί να τον απολαμβάνουν όλοι στην εποχή μας”.
Αλλαγές έχουν γίνει κατά κόρον στις περιγραφές των εξωτερικών χαρακτηριστικών των χαρακτήρων. Για παράδειγμα όπως μεταδίδει η Telegraph, η λέξη “χοντρός” στην περιγραφή του Αγκούστους Γκλουπ στο “Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας” έχει έχει αντικατασταθεί με τη λέξη “τεράστιος”, ενώ οι διάσημοι Ούμπα-Λούμπας δεν είναι πλέον “τοσοδούλησες”, “μικροσκοπικοί” και “όχι ψηλότεροι από το γόνατό μου” αλλά απλά “μικροί”, ενώ για κάποιο λόγο ξέχασαν και το φύλο τους αφού από “small men” έγιναν “small people”.
Όμως το οργουελιανό ρεκτιφιέ δεν σταμάτησε στην λογοκρισία αλλά έγινε και πιο… δημιουργικό καθώς οι επαγγελματίες δικαιωματιστές έκριναν σωστό να προσθέσουν ολόκληρες παραγράφους στα βιβλία του Νταλ.
Στο βιβλίο “Οι Mάγισσες” για παράδειγμα, προστέθηκε μια παράγραφος που εξηγεί ότι οι μάγισσες κάτω από τις περούκες τους είναι φαλακρές και πως “υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες μπορεί να φορούν περούκες και σίγουρα δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό”.
Στο βιβλίο “Ο Τζίμης και το Γιγαντοροδάκινο”, η χιλιοποδαρούσα μέχρι πρόσφατα τραγουδούσε πως “η θεία Σποντζ ήταν τρομακτικά χοντρή και απίστευτα πλαδαρή” ενώ “η θεία Σπάικερ ήταν λεπτή σαν σύρμα και στεγνή σαν κόκκαλο, μόνο λίγο πιο στεγνή”. Πλέον και οι δυο στίχοι αφαιρέθηκαν και αντικαταστάθηκαν με “η θεία Σποντζ ήταν μια παλιό ανάγωγη που της άξιζε να την λειώσει το φρούτο” ενώ “η θεία Σπάικερ ήταν μια από τα ίδια και είναι εξίσου υπεύθυνη”.
Η φράση “αγόρια και κορίτσια” έχει αντικατασταθεί με την λέξη “παιδιά” ενώ οι “Άντρες που ζουν στα σύννεφα” στον βιβλίο “Ο Τζίμης και το Γιγαντοροδάκινο” έχουν γίνει “Άνθρωποι που ζουν στα σύννεφα”. Όσο για τους τρεις γιούς του “Απίθανου Κυρίου Φοξ”, αυτοί έχουν για κάποιο λόγο γίνει “κόρες”.
Η “Ματίλντα” δεν διαβάζει πια στον ελεύθερο χρόνο της Ράντγιαρντ Κίπλινγκ (Rudyard Kipling) αλλά Τζέιν Όστεν (Jane Austen) ενώ μια μάγισσα δεν υποδύεται την ημέρα την “ταμεία σε σούπερμαρκετ” αλλά πλέον είναι “κορυφαία επιστήμονας”. Η “τρομακτική ασχήμια” της κυρίας Τουίτ έγινε “ασχήμια”, ενώ αντιθέτως η κυρία Χόπι δεν είναι μια “ελκυστική ώριμη κυρία” αλλά μια “καλή ώριμη κυρία”.
Εννοείται πως οι λέξεις “άσπρο” και “μαύρο” έχουν εξαφανιστεί καθώς πλέον οι ήρωες δεν “ασπρίζουν από το φόβο τους” ενώ ο Μεγάλος Φιλικός Γίγαντας δεν φορά πια “μαύρο μανδύα”.
Τις αντιρρήσεις τους στις αλλαγές έχουν εκφράσει αρκετοί, όπως ο Μάθιου Ντενίσον (Matthew Dennison), βιογράφος του Νταλ ο οποίος ανέφερε πως ο Νταλ ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός με τις λέξεις που επέλεγε να χρησιμοποιεί.
«Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι θα είχε αναγνωρίσει ότι οι αλλαγές στα μυθιστορήματά του που προκλήθηκαν από το πολιτικό κλίμα έγιναν από ενήλικες και όχι από παιδιά», είπε.
- Γνωστός σεναριογράφος της DC σκέφτεται να αποσυρθεί λόγω της επανεκλογής του Τραμπ
- Ο Guardian προσφέρει στο προσωπικό του ψυχοθεραπεία μετά τα εκλογικά αποτελέσματα των ΗΠΑ
- Diddy: Ζύγιζε τα κορίτσια που συμμετείχαν και έδιωχνε τις κοντοκουρεμένες
«Σταματήστε να τον εμπορεύεστε! Αν ενοχλούν τα κείμενα του σταματήσατε να τα εκδίδετε!» δήλωσε ο συγγραφέας Φίλιπ Πούλμαν (Philip Pullman) στο ραδιόφωνο του BBC και συμπλήρωσε: «Υπάρχουν άλλοι, νεότεροι και υπέροχοι συγγραφείς που γράφουν σύγχρονα και δεν τους δίνουν σημασία επειδή δεν έχουν το εμπορικό εκτόπισμα του Νταλ. Να αφήσουν τα κείμενα του ως έχουν. Ούτε θα καταφέρουν κάτι αλλάζοντας μερικά βιβλία. Τι θα κάνουν με τα υπάρχοντα βιβλία που έχουμε στα σπίτια μας, στις σχολικές βιβλιοθήκες και παντού; Όλες αυτές οι λέξεις είναι εκεί, θα τις μαζέψετε όλες, όλα τα βιβλία και θα τα διαγράψετε;».
