
Γράφει ο Δημήτριος Βαλής,
Στις ημέρες μας, το ανθρώπινο γένος σε όλο τον Χριστιανικό Κόσμο και έπειτα από 2.000 έτη μετά την «ταπεινή» και συνάμα «ηρωϊκή» Σταύρωσις του Λόγου του Θεού δεν βρίσκεται στην θέση να κατανοήσει ούτε στο απειροελάχιστο το ουσιαστικό νόημα της όλης πορείας του Χριστού προς τον Θάνατο, τον οποίο εν τέλει «πάταξε» με την Ανάστασή Του, γεγονός που οδήγησε στο «ξεκλείδωμα» των Πυλών των Ουρανών, για τον Άνθρωπο, που έως τότε βρισκόταν στα «βαθιά σκοτάδια» του σπηλαίου του Πλάτωνος! Για αυτό τον λόγο, διά μέσω του εν λόγω Άρθρου ο αποσυμβολισμός των γεγονότων στο τέλος της ζωής του Λόγου του Θεού σε αυτόν τον «υλικό κ’ σκοτεινό» Κόσμο θα μας οδηγήσει στην ορθότερη κατανόηση της Πίστεώς μας.
Καταρχάς, πρέπει να επεξηγήσουμε μια βασική απορία του σύγχρονου ανθρώπου, ως προς το ερώτημα: «Ήταν προδιαγεγραμμένη η μοίρα του Χριστού;!», η οποία οδηγεί τον Ελληνορθόδοξο Χριστιανό του Σήμερα με γνώμονα την Φιλοσοφική Σκέψη της «ατομοκεντρικότητας» σε δρόμους εκτός της Σωτηρίας του.
Ο Υιός του Θεού όντας «πρόσωπο» με κοινή «Ουσία» του Ενός – Αληθινού – Τριαδικού Θεού (δλδ Πατήρ – Υιός – Άγιο Πνεύμα) γνώριζε εξαρχής το νόημα του σχεδίου Του, το οποίο είχε ως βασικό στόχο του τι; Την Αποκάλυψη της Θείας Αληθείας στον «τυφλό» «Αδάμ» του Κόσμου! Παρόλα αυτά, όπως διαβάζουμε στα Ευαγγέλια τόσο του Ματθαίου (Κατά Ματθαίον 26: 42 – 43), στον Μάρκο (Κατά Μάρκον 14:36), στον Λουκά (Κατά Λουκάν 22: 42), πώς ο Χριστός κατά την προσευχή Του προς τον Θεό Πατέρα Του αιτήθηκε το έλεός Του από τον επερχόμενο μαρτυρικό θάνατό Του.

Το συγκεκριμένο σημείο, φανερώνει όχι την «δειλία» του Υιού του Θεού, όπως ισχυρίζονται οι «Φαρισαίοι» του σύγχρονου Κόσμου μας, μα την ύπαρξη της Ανθρώπινης Φύσεως Του, η οποία όμως μετέβη στην συνέχεια στο «Ανώτερο» σημείο της διά της Σταυρικής Του «θυσίας». Εξάλλου, από την Αρχαιότητα ήδη η έννοια «άνθρωπος» ετυμολογικά αιτιολογείται ως εξής: άνθρωπος= άνω + θρώσκω, δλδ Αυτός που πορεύεται κοιτώντας προς τα πάνω!, γεγονός που φανερώνει την επιθυμία του ανθρώπινου είδους για την «Ένωσή» του με το «Ανώτερο Ιδεώδες», το οποίο κατά την Αρχαιότητα εξηγούνταν από τα Έπη του Ομήρου ως Έπαινος της Αρετής, διά μέσω ηρωϊσμού, ενώ με την πάροδο των Χρόνων η έννοια της «Αρετής» έφτασε στην «κορύφωσή» της διά μέσω της Θείας Αποκαλύψεως κατόπιν της Σταυρώσεως και της Αναστάσεως του Λόγου του Υψίστου!
Κατά δεύτερον, τα βασανιστήρια που υπέστη στην συνέχεια ο Υιός του Θεού κατόπιν «στημένων» δήθεν Δικών έχουν την δική τους σημασία, η οποία εξυπηρετεί την κατανόηση του «σχεδίου» του Υψίστου για την Σωτηρία μας. Τόσο το «ακάνθινο στεφάνι», όσο και τα «ιμάτια» και η «ράβδος» του Χριστού φανερώνουν την δύναμη της Εξουσίας, η οποία όμως φέρει και πόνο στον «Βασιλέα», ο οποίος ως «κηδεμών» της Ανθρώπινης Φυλής επιδιώκει την διαπαιδαγώγησή της διά μέσω “του δικού Του παραδείγματος!”, όπως αναφέρει ο Μέγας Αθανάσιος στα «Πάθη και ο Σταύρος του Κυρίου».

Κατόπιν, κατά την πορεία του Χριστού προς τον Γολγοθά για την Σταύρωσίς Του η μεταφορά του Σταυρού από έναν απλό Έλληνα της εποχής, τον Σίμωνα εκ της Κυρήνης, φανερώνει το «ιερό καθήκον» του καθενός ανθρώπου στην Ιστορία για την μεταφορά του προσωπικού του «Σταυρού» προς το δικό του «μαρτύριο», χωρίς όμως την δική του διαμαρτυρία (δλδ αγκομαχητό). Όμως, το συγκεκριμένο σημείο της Αγίας Γραφής δηλώνει και κάτι πιο «βαθύ». Τι; Την σημασία της αλληλεγγύης , η οποία είναι η «Ουσία» της ζωής μας σε έναν Κόσμο γεμάτο με «υλικά και πνευματικά δαιμόνια» έτσι ώστε να επιτευχθεί η «Ανάστασίς» μας, ως προς το Πνεύμα μας!
Εν συνεχεία, η Σταύρωσις του Χριστού διαθέτει τους δικούς της συμβολισμούς και ουσιώδη νοήματά της, τα οποία δεν περιορίζονται μονάχα στην έννοια της «αυτοθυσίας» κ’ της «Σωτηρίας», όπως θεωρεί ή γνωρίζει η πλειονότητα του «Σύγχρονου Ποιμνίου» . Αντιθέτως, ο Σταυρός είναι το «τρόπαιον» της Θείας «Νίκης» Του έναντι του Σκότους, που είχε επιβάλλει ο Έξω από Εδώ στον Κόσμο. Έτσι, η Σταύρωσις του Λόγου του Θεού φανερώνει τον Ανώτερο σκοπό Του, που ως «θεμέλιο» έχει θέσει τον ρόλο του Ανθρώπου! Σε αυτό το σημείο όμως προκύπτει ένα νέο ερώτημα. Ποιο; «Για ποιο λόγο ο Κύριος τα υπέμεινε όλα;» Ένα ερώτημα, το οποίο είναι απολύτως φυσιολογικό να λεχθεί από τον Άνθρωπο του «Ζοφερού» δήθεν Σύγχρονου Κόσμου, διότι όπως προαναφέρθηκε η ζωή του ανθρωπίνου είδους έχει θεμελιωθεί πάνω στην «φιλοσοφία» της ατομοκεντρικότητος!
Η απάντησις στο εν λόγω ερώτημα δίδεται από τον Πατέρα της Εκκλησίας μας, τον Μέγα Αθανάσιο, ο οποίος σημειώνει στο βιβλίο του: «Τα Πάθη και ο Σταυρός του Κυρίου.», πώς ο Χριστός τα υπέστη όλα αυτά έτσι ώστε να καταδείξει στον άνθρωπο όλων των Αιώνων διά μέσω του δικού Του «αλτρουιστικού» παραδείγματος πώς σε ό,τι «όπλο» του Σατανά εμείς οφείλουμε να αντιπαρατάσσουμε τα δικά μας «όπλα». Επί παραδείγματι: θυμός # πραότητα, δειλία # ανδρεία, ύβρις # ανεξικακία και κακία # αρετή. Όλα αυτά φανερώνονται επίσης σε διάφορα σημεία των 4 Ευαγγελίων, όπως στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (Κατά Ματθαίον 10,28) (Κατά Ματθαίον 5,44), στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο (Κατά Λουκάν 6,30).
Όμως, στην Σταύρωση του Χριστού φανερώνονται και άλλα σημεία της ανθρώπινης φύσεως. Πρώτον, η άρνηση των Ιουδαίων να αποδεχθούν (δλδ να πιστέψουν) στο Θεϊκό Έργο του Υιού του Θεού, το οποίο είχαν την τύχη να παρατηρούν να εξελίσσεται μπροστά στα μάτια τους, φανερώνει την αδυναμία του Ανθρώπου ένεκα της Αλαζονείας του σε πολλά σημεία, που ο ίδιος θεωρεί δεδομένα, γεγονός που ισχύει έως την Εποχή μας! Για αυτό τον λόγο, οι Εβραίοι υπέπεσαν στο ίδιο αμάρτημα, που υπέπεσε και ο ένας εκ των δύο ληστών πάνω στον Σταυρό έναντι του Θεού. Ποιο; Την Ύβρις! Επιβεβαιώνοντας κατά αυτόν τον τρόπο την ρήση του Χριστού, σχετικά με τους «τάφους των Ευγενών», οι οποίοι ενώ εξωτερικώς φαίνονται «καθαροί» εντός βρίθουν από «ακαθαρσίες»!
Σε αυτό το σημείο, οφείλουμε να γνωστοποιήσουμε πώς η Παναγία μας, το ύψιστο παράδειγμα ηθικής στον Άνθρωπο σε αυτό το σημείο σύμφωνα με την Λαϊκή Παράδοσή μας, απέδωσε την μία και μοναδική κατάρα της Μητέρας κατά την ζωή της. Καταράστηκε λοιπόν τους Εβραίους να μην βρουν ουδέποτε την Γαλήνη και την Ψυχική – Υλική ευημερία τους έως το Τέλος του Κόσμου! Ενώ, οι ίδιοι οι Εβραίοι σε μια μάταια προσπάθεια καθυβρίσεως του Χριστού ανέφεραν: «Αν αυτός ο άνδρας είναι όντως ο Υιός του Θεού, τότε το αίμα Του να πέσει στα κεφάλια μας, των παιδιών μας και των εγγονιών μας!», γεγονός που εκπληρώνεται σήμερα (2025), με τον Λαό τους να υποφέρει εδώ και 2.000 ολόκληρα χρόνια! Από την άλλη όμως μεριά μας παρουσιάζεται επίσης η σημασία της «Μετάνοιας» του ανθρώπου από δύο παραδείγματα κατά την διάρκεια της Σταυρώσεως. Ποια;! Από την μια πλευρά έχουμε τον Ληστή, ο οποίος εξαιτίας της ειλικρινούς Μετάνοιας του επέτυχε την Εξιλέωσή του και από την άλλη πλευρά έχουμε τον Ρωμαίο Στρατιώτη, ο οποίος ενώ έβλεπε τα όσα εξελίσσονταν μπροστά στα μάτια του έβγαλε την περικεφαλαία του και ομολόγησε: «Αληθώς, ο άνθρωπος ούτος, Υιός ήν Θεού!».

Τέλος, η όλη ουσία της Σταυρώσεως του Χριστού φανερώνεται αμέσως μετά της αναφωνής Του: «Τετέλεσται»! δηλαδή μετά τον «θάνατό» Του, οπότε και μετέβη στον Άδη και απελευθερώνει το Ανθρώπινο Είδος, διά μέσω του Αδάμ και της Εύας (δλδ οι Πρωτόπλαστοι άνθρωποι στην Ιστορία) από τα «δεσμά» του Σκότους! Στο σημείο αυτό όμως δηλώνεται και κάτι ακόμη. Επιβεβαιώνεται, το Σχέδιο του Υψίστου, το οποίο είχε ήδη προλεχθεί από τους Προφήτες και πλέον οι Γραφές επιβεβαιώνονται με την έλευση του Χριστού στον Άδη και την παραδοχή της Θείας Εξουσίας Του από τον ίδιο τον Διάβολο, ο οποίος ηττήθηκε με τον πλέον «εκκωφαντικό» τρόπο, ενώ θεωρούσε πώς είχε θριαμβεύσει!
Επομένως, τα Πάθη, η Σταύρωσις και ο Ενταφιασμός του Χριστού είναι το «Τέλος» της έως τότε «δεδομένης καταλήξεως» για την Ψυχή όλων των Ανθρώπων, οι οποίοι ανεξαρτήτως του ποιόν τους κατά την διάρκεια της Ιστορικής πορείας τους στον Κόσμο κατέληγαν στην ίδια «Πνευματική Φυλακή!».
Κλείνοντας, στο Άρθρο μας ενώ μας δόθηκε η πλήρης Θεολογική Σημασία των γεγονότων των ημερών της Μεγάλης Εβδομάδος, όπως τα βιώνουμε κάθε χρόνο, το ερώτημα παραμένει. Ποιο ερώτημα;! «Πώς σηκώνουμε τον δικό μας Σταυρό;!» Η απάντησις όμως δόθηκε διά μέσω των όσων προαναφέρθηκαν στο Άρθρο μας, όπως μας τα εδίδαξε ο ίδιος ο Λόγος του Θεού και μεταλαμπαδεύτηκαν από τους Πατέρες της Εκκλησίας μας ανά τους Αιώνες.
- Στο τέλος υπάρχει Ανάσταση!
- Έρχεται ο Προσωπικός Αριθμός – Το Άγιον Όρος αντιδρά
- Τα Πάθη, η Σταύρωσις και ο Ενταφιασμός του Υιού του Θεού
Εν τέλει, η Ελληνορθόδοξη Πίστη της Εκκλησίας μας αποτελεί η «σανίδα Σωτηρίας» μας σε μια Ζοφερή Εποχή, οπότε και ο δήθεν συνειδητοποιημένος – ελεύθερος άνθρωπος ασκεί την κριτική του ως «Φαρισαίος» του 21ου αιώνος μ.Χ στην Εκκλησία, στην οποία ανήκουμε όλοι μας ως «παιδιά» του Υψίστου! Ας κάνει λοιπόν ο καθένας μας πρώτα την προσωπική του αυτοκριτική και έπειτα ας προβεί στην δική του «αλληλεγγύη» προς το «βάρος» του Σταυρού των συνελλήνων του! Καλή Ανάσταση και Καλή Λαμπρή προς όλους τους Έλληνες!
Βιβλιογραφία:
1) Η Καινή Διαθήκη. Εκδόσεις Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος (2005).
2) Τα Πάθη και ο Σταυρός του Κυρίου, Μέγας Αθανάσιος. Η Σοφία των Πατέρων. Εκδόσεις Λύχνος (2004).
3) Ανθρώπινη και Θεία Σοφία. Η Σοφία των Πατέρων, Μέγας Βασίλειος. Εκδόσεις Λύχνος (2003).
4) Φιλοκαλία των Νηπτικών και Ασκητικών. Μάξιμος ο Ομολογητής. Εκδόσεις Γρηγόριος ο Παλαμάς (1993).
5) Επού Θεώ. Ψήγματα Αδέσμευτων Στοχασμών στην Εποχή της Λήθης, Κωνσταντίνος Θ. Παπαδογιάννης. Εκδόσεις Πελασγός (2025).
6) ΕΛΛΗΝΟΚΡΑΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ.