Μας στέλνει ο Εθνοσυντηρητικός,
Το όνομα, πέρα από ένα απλό χαρακτηριστικό που ταυτοποιεί ένα πρόσωπο και χρήσιμο εργαλείο που βοηθάει στην ανθρώπινη επικοινωνία, σύμφωνα με τις αντιλήψεις των αρχαίων λαών σχετίζεται με τη φύση και την αποστολή αυτού που το φέρει. Αποτελεί ένα βαρυσήμαντο χαρακτηριστικό του ανθρώπου για το οποίο είναι υπερήφανος και φέρει ευθύνη να συμβαδίζει ο βίος του με αυτό.
Στην αρχαία Ελλάδα έχουμε την τελετή των Αμφιδρομίων, όπου, μεταξύ άλλων τελετουργιών και εθίμων, λάμβανε χώρα η ονοματοδοσία του βρέφους. Τα ονόματα δίνονταν άλλοτε ανάλογα με αυτά των συγγενών, άλλοτε σύμφωνα με την ιδιοσυγκρασία του νηπίου, την εργασία ή τη σπουδή που προοριζόταν και άλλοτε βασίζονταν σε κάποιο γεγονός που συνέβη στο βρέφος. Τα αρχαιοελληνικά ονόματα πρέσβευαν μεγάλες αξίες και αρετές. Δήλωναν συνήθως κάποια θετική ιδιότητα, είτε ψυχική, είτε διανοητική, είτε σωματική και σχηματίζονταν μέσω σύνθεσης επιθέτων, ρημάτων, ουσιαστικών κτλ..
Έχουμε για παράδειγμα το όνομα «Αλέξανδρος» που ετυμολογείται από τη ρίζα του ρήματος «ἀλέξω», που σημαίνει «απωθώ, προστατεύω, αποκρούω» και το ουσιαστικό «ἀνήρ», δηλαδή «άνδρας». Άρα είναι αυτός που απωθεί τους άνδρες και συγκεκριμένα τους εχθρούς στο πεδίο της μάχης, δηλαδή ο γενναίος και κραταιός πολεμιστής. Αντιστοίχως, προστατεύει τους συμπολεμιστές του. Άλλα παραδείγματα είναι το όνομα «Θεμιστοκλής» που βγαίνει από τις λέξεις «θέμις» (δικαιοσύνη) και «κλέος» (δόξα), δηλαδή η δόξα του δικαίου, ο ένδοξος υπερασπιστής του. Το όνομα «Διογένης», από το «Δίας» και το «γένος», δηλαδή ο θεογέννητος, από τη γενιά του Δία. Ας πούμε και ένα γυναικείο, το όνομα «Καλλιόπη» από τις λέξεις «κάλλος» και «ὄψ» (φωνή, λόγος), δηλαδή αυτή με την ωραία φωνή. Η Καλλιόπη ήταν επίσης και μια από τις Μούσες, προστάτιδα της ποίησης και της ρητορικής.
Επιπρόσθετα, τα ονόματα συμπληρώνονταν πολλές φορές στη συνέχεια από κάποιο επίθετο που χαρακτήριζε το βίο του ατόμου ή και από δεύτερο όνομα, το οποίο μπορούσε να επικρατήσει του πρώτου. Παραδείγματος χάριν, ο Πλάτων, αν και ονομαζόταν Αριστοκλής, πήρε το όνομα Πλάτων απ’ το γυμναστή του Αρίστωνα, που τον ονόμασε έτσι διότι είχε πλατύ στέρνο και ρωμαλέα εμφάνιση. Βεβαίως το όνομα αυτό ταίριαξε και με την ευρύτητα των γνώσεών του.
Στην Παλαιά Διαθήκη παρατηρούμε επίσης αντίστοιχο μοτίβο. Από την πρώτη στιγμή, ο άνθρωπος φέρει ιδιαίτερο όνομα, δηλωτικό της μοναδικότητας και ατομικότητας του αλλά και της αποστολής του. Έτσι, αλλαγή του ονόματος σημαίνει και αλλαγή του σκοπού της ζωής. Το τελετουργικό ονοματοδοσίας συνδέεται άμεσα με τη θρησκεία και το όνομα έχει μεγάλη σπουδαιότητα για τη ζωή του ανθρώπου. Η ονοματοδοσία μαζί με την περιτομή σηματοδοτεί την μετάβαση του ανθρώπου από την σαρκική κατάσταση στην πνευματική, η οποία τον οδηγεί στη τελείωσή του.
Τα παιδιά ονοματοδοτούνται από τους γονείς τους, συχνά όμως είναι ο ίδιος ο Θεός που ονοματοδοτεί κάποιο παιδί, καθορίζοντας έτσι και την αποστολή του. Τα ονόματα έχουν έντονη θρησκευτική σημασία και διαφορετικό νόημα μεταξύ τους. Για παράδειγμα το όνομα Βαρνάβας (Bar-nebh’a) σημαίνει «γιος της παρηγοριάς», το όνομα Εμμανουήλ (Immanu-el) σημαίνει «ο Θεός είναι μαζί μας» (Immanu =μαζί μας, El =Θεός) ή το όνομα Σωσσάνα (Shoshannah) σημαίνει «κρίνος» και εννοείται η αγνή σαν τον κρίνο. Όσον αφορά το Θεό, το όνομα εκφράζει τη φύση, το χαρακτήρα και τη δύναμή του. Αυτό το βλέπουμε για παράδειγμα όταν ο Μωυσής ζητάει στο Όρος Σινά να μάθει το όνομα του Θεού, ζητώντας ουσιαστικά να γνωρίσει τον ίδιο το Θεό.
Ο Χριστιανισμός επίσης ανέδειξε και προήγαγε τη σημασία του ανθρώπινου ονόματος, απεγκλωβίζοντας τη από τα χωροχρονικά δεσμά του παρόντος κόσμου και τοποθετώντας τη σε εσχατολογική διάσταση. Η ονοματοδοσία την όγδοη ημέρα από τη γέννηση του βρέφους σηματοδοτεί την προσδοκία, την ελπίδα του κόσμου για λύτρωση που έρχεται μετά την ολοκλήρωση των «επτά ημερών» και τη διαρκή επανάληψη του χρόνου. Το «οκτώ» συμβολίζει αυτό το νέο χρόνο, τη νέα πραγματικότητα με τελική κατάληξη τη Βασιλεία των Ουρανών.
Το όνομα δίνει στο παιδί ταυτότητα ως πρόσωπο. Η Εκκλησία δεν θεωρεί το βρέφος απλά άνθρωπο, γενικά και αόριστα, ούτε φορέα μιας αφηρημένης κι απρόσωπης φύσης αλλά ομολογεί τη μοναδικότητα του παιδιού και αναγνωρίζει το θεϊκό δώρο της προσωπικότητάς του. Το παιδί παίρνει συνήθως το όνομα κάποιου Αγίου ώστε να βρίσκεται υπό την προστασία του, να φωτίζεται από τη χάρη του και να τον έχει ως οδηγό στη ζωή του. Στις ημέρες μας βέβαια λόγω άγνοιας ή μη έγκαιρης απόφασης των γονέων, η τελετή της ονοματοδοσίας έχει συνδεθεί με την Ακολουθία του Βαπτίσματος.
Τώρα λοιπόν, μπορείτε να κάνετε μια σύγκριση των όσων περιγράφηκαν πιο πάνω με αυτό που ισχύει σήμερα. Αν η συζήτηση γύρω από την ιστορία της ονοματοδοσίας μοιάζει αδιάφορη είναι ακριβώς λόγω των αντιλήψεων της νέας εποχής που απέχουν παρασάγγας από αυτές της αρχαίας. Σύμφωνα με αυτές, ο άνθρωπος αποτελούσε πραγματικά διακριτή προσωπικότητα, ξεκινώντας από κάτι τόσο τόσο αδιάφορο, ασήμαντο και χωρίς καμία μεταφυσικότητα σήμερα, το όνομα. Το μόνο στοιχείο που αυτό εμπεριέχει στις μέρες μας είναι στην καλύτερη η κληρονομικότητα. Κατά τα άλλα λειτουργεί ακριβώς σαν αριθμός, για να ξεχωρίζει τους ανθρώπους μεταξύ τους. Είτε σε φωνάζουν «253» είτε «Νικόλα» δεν έχει καμία ουσιαστική διαφορά.
Στη νέα εποχή, η αντίληψη γύρω από τον άνθρωπο τείνει όλο και περισσότερο προς μια στείρα επιστημονίστικη θεώρησή του ως μια άψυχη βιοχημική μάζα κρέατος. Η προσωπικότητα και μοναδικότητα του ανθρώπου ισοπεδώνεται στο βωμό της παγκοσμιοποιημένης μαζοποίησης και ο ίδιος ζει πλέον αποκομμένος εν πολλοίς από το φυσικό κόσμο. Ασφυκτικά κλεισμένος σε μεταμοντέρνες μεγαλουπόλεις χωρίς ταυτότητα, βομβαρδίζεται από γεννησιμιού του με αξίες και στόχους που περιστρέφονται γύρω από τον ηδονισμό, την ύλη, το χρήμα, την παραγωγή και την κατανάλωση. Ο άνθρωπος, από ξεχωριστό πνευματικό ον καταλήγει εργαλείο εκπλήρωσης παραγωγικών και καταναλωτικών στόχων της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας στην οποία επικρατεί ακραίος οικονομισμός, υπό την κυριαρχία της Σκύλας και της Χάρυβδης, δηλαδή των φιλελεύθερων και των μαρξιστικών ιδεών. Οδεύοντας στην πορεία του μετανθρωπισμού, ο άνθρωπος λαμβάνει την αξία ενός barcode, και μεταφορικά και κυριολεκτικά προσεχώς, με όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την χρησιμοποίηση του ως γρανάζι να περικλείονται σε έναν αριθμό ή σε μια κάρτα.
