Οι Στωικοί χρησιμοποιούν την “διχοτομία του ελέγχου”. Κάποια πράγματα είναι στον έλεγχό μας και κάποια δεν είναι. Απλό; Όχι και τόσο.
Ο μοντέρνος κόσμος από τότε που εκπαραθύρωσε τον Θεό έχει την ψευδαίσθηση ότι τα πάντα βρίσκονται υπό τον έλεγχο του ανθρώπου. Η προσπάθειά μας να ελέγξουμε τα πάντα φάνηκε ιδιαίτερα με αυτήν την πανδημία. Όποιος επιστήμονας τόλμησε να αρθρώσει λέξη για το ότι πρέπει να μην αποστειρώσουμε πλήρως τις κοινωνίες μας λοιδωρήθηκε ως αιρετικός σε σημείο που οι ιεροεξεταστές του μεσαίωνα να θεωρούσαν τέτοια αντιμετώπιση ως υπερβολική.
Αυτή η μανία του ελέγχου συμβαδίζει με την αγωνία του ανθρώπου να αντικαταστήσει τον Θεό. Για αυτό και τα άρθρα υγείας που βρίσκονται σε όλα τα σάιτ είναι τόσο πολυδιαβασμένα. Διότι ο μέσος άνθρωπος πιστεύει σιγά σιγά πως αν κάνει το τάδε και αποφύγει το δείνα θα ζήσει παραπάνω ενώ κάπου μέσα του ανομολόγητα βρίσκεται ο κρυφός τους πόθος ότι θα ζήσει αιώνια.
Η προσπάθειά μας να ελέγξουμε σε ψυχαναγκαστικό βαθμό την ζωή μας, μας οδηγεί σε μία συσσώρευση φόβου και άγχους. Άγχους που δεν εκτονώνεται και φόβου που δεν γίνεται αντιληπτός διότι είναι βαθύς και απροσδιόριστος. Αυτή η υπερβολική προσπάθεια κάθε μέρα να αλλάξουμε ούτως ώστε να κάνουμε όλες τις επιλογές σωστά οδηγεί σε απογοήτευση. Διότι είμαστε απλά άνθρωποι και όχι θεοί. Και η απογοήτευση γεννά θλίψη. Ο φόβος, το άγχος και η θλίψη οδηγούν τους κουρασμένους από ευθύνες και αποτυχίες ανθρώπους να παραδίδουν την ευθύνη σε κάποιον άλλο με ανακούφιση διότι οι ώμοι τους δεν αντέχουν άλλο το βάρος. Και συνήθως οι καλοθελητές που επιθυμούν να αναλάβουν αυτές τις ευθύνες είναι τα Κράτη. Και τα Κράτη για να εγγυηθούν την αποτελεσματικότητα των πολιτικών τους ζητούν υποταγή και εκεί κάπου ανάμεσα στον φόβο, το άγχος και την θλίψη η υποταγή ακούγεται ανακουφιστική αν όχι εξιλεωτική.
Οι Στωικοί θα έλεγαν ότι οτιδήποτε και αν συμβεί το χειρότερο που μπορείς να πάθεις είναι να πεθάνεις. Ο φόβος όμως αλλοιώνει την ίδια την ηθική υπόσταση της ύπαρξης. Και αυτό το θεωρούσαν χειρότερο και από τον θάνατο. Κοιτάξτε πόσο σύγχρονοι μπορούν να γίνουν οι κλασσικοί! Αρκεί να τους διαβάζεις και να τους ξαναδιαβάζεις όπως συνέστησε ο Γκαίτε στους μαθητές του.
Ο φόβος μας για την πανδημία μας έκανε λίγο περισσότερο αρρωστοφοβικούς διότι φοβόμαστε ότι δεν υπάρχει τίποτα μετά αφού μας το είπαν οι “ειδικοί” τόσα χρόνια. Και αυτός ο φόβος μας έκανε λίγο περισσότερο μυγιάγγιχτους, λίγο περισσότερο αποξενωμένους, λίγο περισσότερο ψυχαναγκαστικούς, λίγο περισσότερο ρουφιάνους αν κάποιος δεν τηρεί τα μέτρα. Αλλοίωσε την ηθική μας υπόσταση και μας έκανε από ανθρώπους ανθρωπάκια. Από σεβάσμιους στον παππά υποτακτικούς στον γιατρό. Από αυτόβουλα όντα σε αναμονή της επόμενης καθοδήγησης μας από το κράτος και τους “ειδικούς”.
Αυτά κάνει ο φόβος αλλά η απολύτρωση είναι απλή. Σταματήστε να πιστεύετε την χειρότερη εκκοσμικευμένη ψεκασμένη θεολογία όλων των εποχών που λέει ότι μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα. Δεν μπορούμε. Γίνετε λίγο πιο Στωικοί και θα ξαναβρείτε την ανθρωπιά σας και τον χαμένο σας εαυτό.
