Στέλνει ο Καλλίνικος ο Σύριος,
Κάποτε υπήρχε μια εποχή που σε όλους φαίνεται σαν μία χρυσή περίοδος του πολιτισμού και των τεχνών. Ο καθένας μπορούσε να φτιάξει κυριολεκτικά ότι ήθελε, να εκφράσει τους προβληματισμούς του, να δείξει τις καλλιτεχνικές ανησυχίες του, να επιδιώξει να καινοτομήσει πάνω στην τέχνη του και να αφήσει το στίγμα του. Το έργο του κρινόταν με αντικειμενικά κριτήρια, κατά πόσο ήταν ποιοτικά καλό πάντα σε σύγκριση με το τι ήθελε να είναι και να πετύχει και σύμφωνα με τους κανόνες της τέχνης στην οποία ανήκε – κατ’ επέκτασην ο ίδιος ο δημιουργός κρινόταν ως καλλιτέχνης με βάση την ποιότητα της δουλειάς του και μόνο. Οι προσωπικές του πεποιθήσεις και η προσωπική του αν και μπορούσαν να λειτουργήσουν επεξηγηματικά για τα δημιουργήματα του, ποτέ δεν αποτέλεσε το κριτήριο σύμφωνα με το οποίο θα κρινόταν η δουλειά του και κατ’επέκταση η βιοποριστική του ικανότητα. Όπως λέει και ο Obi-Wan Kenobi στο A new hope ΄΄ κατάλοιπα μίας πιο πολιτισμένης εποχής΄΄.
Μέχρι που ήρθε η μόδα της ακύρωσης.
Η ακύρωση ( cancel culture ) δεν είναι η σκληρή κριτική μίας θέσης που εκφράζεται από ένα πρόσωπο αλλά έχει ως σκοπό όχι απλά τον εξοβελισμό και φίμωση κάποιου από ένα χώρο ή μία κοινότητα αλλά προχωράει και σε οικονομική ζημιά, ακόμα και επαγγελματική καταστροφή του εκάστοτε προσώπου ή εταιρείας με απώτερο σκοπό την εξαφάνιση της εν λόγω θέσης ή άποψης – δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία σκληρή μορφή λογοκρισίας. Αυτή η τακτική χρησιμοποιείται στο εξωτερικό εδώ και αρκετά χρόνια και έχει έρθει και στην Ελλάδα εδώ και περίπου μία 5ετία. Τελευταίο θύμα της είναι ο καλλιτέχνης Κωνσταντίνος Παππάς. Ας δούμε το χρονικό σχετικά με το εν λόγω περιστατικό.
Ο Κωνσταντίνος Παππάς είναι ένας από τους καλλιτέχνες που είχαν δηλώσει συμμετοχή ως εκθέτες στο 17ο συνέδριο κόμικ Comicdom CON ATHENS, το μεγαλύτερο συνέδριο κόμικ στην Ελλάδα που δραστηριοποιείται σε ετήσια βάση και το οποίο σε πολύ μεγάλο βαθμό δίνει βάρος στους Έλληνες δημιουργούς – να σημειωθεί ότι είχε ήδη συμμετάσχει στο Comicdom του 2021με το κόμικ του “Εκ της κόνεως”. Στο φετινό συνέδριο επρόκειτο να συμμετάσχει με το νέο του δημιούργημα “60 χιλιόμετρα έξω από την Άγκυρα” και το οποίο εγκρίθηκε από την επιτροπή της διοργάνωση. Στις 28 Φεβρουαρίου αναρτήθηκε η λίστα των καλλιτεχνών που θα εκθέσουν τα έργα τους όπου βρισκόταν το όνομα του κ. Παππά.
Την 19η Απριλίου αναρτήθηκε η προσωπική καρτέλα συμμετοχής του από την ιστοσελίδα και στην σελίδα Facebook του συνεδρίου. Το ίδιο απόγευμα η καρτέλα του κ. Παππά δεν υπήρχε και οι σύνδεσμοι που οδηγούσαν σε αυτήν ήταν απενεργοποιημένοι. Ο κ. Παππάς την ίδια μέρα επικοινώνησε με την διοργάνωση και η απάντηση που πήρε είναι πως αποκλείστηκε επειδή τα έργα του δεν συνάδουν με τις αρχές και αξίες της διοργάνωσης. Στις 20 Απριλίου στην σελίδα Facebook του Comicdom αναρτήθηκε η εξής δημοσίευση:
Ανακοίνωση: Υπέπεσε στην αντίληψή μας ότι έργα δημιουργού που συμμετέχει στον τομέα αυτοεκδόσεων – Artists Alley του φετινού Comicdom CON Athens, είναι φορείς ιδεών που δεν συνάδουν με τις αρχές της διοργάνωσης και ξεφεύγουν από το πλαίσιο της ιστορικής αναφοράς γεγονότων, όπως είχε αφήσει να εννοηθεί από το δείγμα του έργου που έστειλε, προκειμένου να κριθεί για τη συμμετοχή του. Ως εκ τούτου η διοργάνωση ανακαλεί τη θέση του εν λόγω καλλιτέχνη στο Artists Alley. Ευχαριστούμε όσους μας επέστησαν την προσοχή στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Το σκίτσο πωλείται στο ηλεκτρονικό κατάστημα του καλλιτέχνη στον ιστότοπο Etsy.gr και σύμφωνα με την περιγραφή της αποτελεί “Προπαγανδιστική αφίσα της 4ης Αυγούστου“. Επετειακή θεματική αφίσα, εμπνευσμένη από μια Σοβιετική προπαγανδιστική αφίσα, με σκοπό την απόδοση του ύφους και ήθους του καθεστώτος Ιωάννη Μεταξά. Αφίσα ψηφιακής εκτύπωσης διαστάσεων Α3 σε χαρτί 300γρ. *Δεν διατίθεται σε κορνίζα*”.
Όπως μπορεί να δει ο οποιοσδήποτε, ο καλλιτέχνης δεν παρουσιάζει την αφίσα ως δικό του αυθεντικό έργο αλλά ως αναπαράσταση αφίσας του καθεστώτος του Ιωάννη Μεταξά. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε πως ο κ. Παππάς έχει αναφέρει ότι μεγάλο μέρος του έργο του αποτελεί αναπαράσταση υπαρκτών προσώπων και γεγονότων της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας με πιστότητα και ρεαλισμό όπως και αναπαραγωγή πραγματικού καλλιτεχνικού υλικού σχετικό της αναφερόμενης ιστορικής περιόδου. Καλώ τους αναγνώστες να δουν οι ίδιοι το έργο του καλλιτέχνη και να διαπιστώσουν οι ίδιοι την φύση του έργου του. Ακολουθούν δύο σκίτσα του, ένα με την μορφή της Μπουμπουλίνας και άλλο ένα με συνεδρίαση του ΚΚΕ στην Ελλάδα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η διοργάνωση στην ανακοίνωση της δεν έδειξε το σχέδιο το οποίο σύμφωνα με την ίδια προκάλεσε τον αποκλεισμό του κ. Παππά ούτε λέει με ποιες πληροφορίες έφτασε στο συμπέρασμα της. Οι πρώτες νύξεις που δείχνουν τι έδωσε την αφορμή ήταν η δημοσίευση μίας αναρχοκομμουνιστικής – αντιφά σελίδας που χρησιμοποίησε τρία σκίτσα για να στηρίξει τον ισχυρισμό της περί της “φασιστικής” νοοτροπίας του καλλιτέχνη: το σκίτσο με τον τίτλο “Ψηλά τις σημαίες” που ως φαίνεται (με κάποιο είδος χαοτικά διαστρεβλωμένη και γελοίας λογικής διεργασίας) το ταύτισαν με το ΄΄Die Fahne Hoch’’ ( οι σημαίες ψηλά ) – τον επίσημο ύμνο του ναζιστικού κόμματος της Γερμανίας από το 1930 ως το 1945 -, το σκίτσο “Αδιαίρετη Ελλάς” που είναι ένα επετειακό έργο για την νίκη του Εθνικού Στρατού στον Γράμμο και ένα σκίτσο sticker που ολοφάνερα είναι meme.
Στις 26 Απριλίου έγινε γνωστό πως ο Κ. Παππάς έστειλε εξώδικο στην διοργάνωση του Comicdom το οποίο ο δικηγόρος του κ. Παππά, ο κ. Γιώργος Κοτλίδας, δημοσίευσε στα κοινωνικά μέσα. Στο εξώδικο του αναφέρει πως υπήρχε σαφής και ξεκάθαρη συμφωνία μεταξύ του καλλιτέχνη και της διοργάνωσης του συνεδρίου ως προς την συμμετοχή του, πως ο ίδιος κατέβαλλε προσωπική εργασία και χρόνο για την προετοιμασία της συμμετοχής του, πως ο ισχυρισμός της διοργάνωσης ότι το έργο του δεν συνάδει με τις αρχές της είναι καθαρά προσχηματικός και πως ο αποκλεισμός του με την μεθοδολογία που ακολουθήθηκε “οδήγησε σε μία – άνευ προηγουμένου και βάναυση πέραν κάθε λογικής – σπίλωση της τιμής και της υπόληψής μου, αυθαίρετου χαρακτηρισμού του καλλιτεχνικού έργου μου, προσβολής της προσωπικότητάς μου, βλάβης της επαγγελματικής και καλλιτεχνικής μου υπόστασης, χρηματικής ζημίας μου και, βεβαίως, σε άκρως αθέμιτο και παντελώς αδικαιολόγητο περιορισμό της Ελευθερίας Έκφρασής μου από μέρους σας, γεγονός που φέρει και μια ιδιαίτερη βαρύτητα όταν λαμβάνει χώρα κατά ενός καλλιτέχνη.”
Συνοπτικά, αυτά είναι όσα συνέβησαν στο εν λόγω περιστατικό. Εν τούτοις παραμένουν κάποια αναπάντητα ερωτήματα που είτε προκύπτουν από την σειρά των γεγονότων είτε προκύπτουν από την κατάσταση που επικρατεί στο Comicdom – μία κατάσταση που δεν είναι άγνωστη σε όσους ασχολούνται με το συγκεκριμένο συνέδριο, ερωτήματα που θα εξερευνήσουμε και θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε.
Πρέπει να αρχίσουμε να ψηφίζουμε με τα λεφτά μας. Να τα δίνουμε εκεί που σέβονται εμάς ως ανθρώπους, εκτιμούν τον κόπο μας να κερδίσουμε τα χρήματα με τα οποία αγοράζουμε τα έργα τους και εκεί που έχουν τις ίδιες αξίες και αρχές με εμάς
Το πρώτο ερώτημα προκύπτει από την ίδια την ανακοίνωση της διοργάνωσης. Στην ανακοίνωση αυτή η διοργάνωση αφήνει να εννοηθεί ότι ο κ. Παππάς παραπλάνησε την επιτροπή που εξέτασε την αίτηση. Πως είναι δυνατόν κάτι τέτοιο όταν ο καλλιτέχνης έχει διαθέσιμο τόσο το προφίλ Instagram όσο και το προφίλ Facebook όπου υπάρχουν οι σύνδεσμοι που οδηγούν στο ηλεκτρονικό του κατάστημα και τις συνεργασίες του, υπάρχουν τα έργα του και οι αναρτήσεις του σε κοινή θέα και έχει δώσει περίληψη των έργων που θα έκθετε στο συνέδριο; Αν η διοργάνωση έχει τέτοιου είδους κριτήρια τότε θα ήταν λογικό η εκάστοτε επιτροπή να ερευνά τον εκάστοτε καλλιτέχνη που επιθυμεί να συμμετέχει ως εκθέτης – κάτι το οποίο έτσι και αλλιώς γίνεται σε κάθε σοβαρή διοργάνωση συνεδρίων ασχέτως κριτηρίων αποδοχής και επομένως είναι λογικό να υποθέσουμε ότι αντίστοιχη διαδικασία ακολουθεί και η διοργάνωση της Comicdom σύμφωνα και με τα λόγια του κ.Παππά σε συνεντεύξεις του.
Θα υπενθυμίσουμε ότι ο κ. Παππάς έχει συμμετάσχει άλλη μία φορά στο συνέδριο ενώ το ύφος και η θεματική των έργων του ήταν εξαρχής η ίδια. Η λογική απάντηση είναι πως είτε η επιτροπή εξέτασε την αίτηση του κ.Παππά με το κριτήριο της καλλιτεχνικής αρτιότητας και την δέχθηκε ενώ γνώριζε από παλαιότερη συνεργασία το έργο του επομένως ο ισχυρισμός της ανακοίνωσης περί παραπλάνησης μοιάζει περισσότερο με προφάσεις εν αμαρτίαις παρά με σοβαρή αιτιολογία.
Το δεύτερο ερώτημα έχει να κάνει με τις λεγόμενες αρχές της διοργάνωσης. Ποιες είναι αυτές; Υπάρχουν στο καταστατικό έγγραφο της εταιρείας, έχουν αναρτηθεί σε επίσημη ιστοσελίδα της ώστε τόσο το κοινό όσο και πιθανοί συνεργάτες να τις γνωρίζουν; Τις έχει έστω διακηρύξει δημόσια; Ή μήπως απλά επικαλείται μία γενική αόριστη δικαιολογία χωρίς να διασαφηνίζει τι εννοεί αφήνοντας μία ισχνή μειοψηφία του κοινού της να την ερμηνεύει σύμφωνα με τις ιδεοληψίες του ( που καμία δουλειά δεν έχει το όποιο κοινό να κάνει κάτι τέτοιο ) και το οποίο την χρησιμοποιεί την εν λόγω ερμηνεία ως συμπλήρωμα σε μία αοριστολογία;
Το τρίτο ερώτημα αποτελεί απόρροια του προηγούμενου ( και από κάποιες απόψεις είναι ρητορικό). Η διοργάνωση του Comicdom έχει πρόβλημα να φιλοξενήσει ως εκθέτη έναν καλλιτέχνη που με αναπόδεικτους ισχυρισμούς παπαγαλίζοντας την ακροαριστερή ρητορική χαρακτηρίζει ‘’φασίστα’’ αλλά δεν έχει πρόβλημα να φιλοξενεί καλλιτέχνες που σκίτσα τους είναι το λιγότερο προβληματικά με κάθε έννοια της λέξης; Παράδειγμα ο σκιτσογράφος με το καλλιτεχνικό όνομα TASMAR που σκίτσο του ακολουθεί.
Στο σκίτσο αυτό ο εικονιζόμενος χαρακτήρας λέει: ‘’Οι φασίστες και οι εθνικιστές δεν χωράνε στην ελληνική σκηνή κόμικς. Πούλο!’’ κλωτσώντας μία νεκροκεφαλή. Οποιοσδήποτε δει αυτή την εικόνα θα θεωρήσει πως με την νεκροκεφαλή απεικονίζει τους “φασίστες και εθνικιστές”. Επίσης η νεκροκεφαλή αποτελεί σύμβολο θανάτου και σε ιδεολογικά φορτισμένα σκίτσα αυτή απεικονίζει συμβολικά τον εκάστοτε εχθρό – με λίγα λόγια το σκίτσο αποτελεί υποκίνηση σε βία, κάτι που από όσο γνωρίζω είναι παράνομο.
Καλώ τον αναγνώστη να κοιτάξει στην επίσημη ιστοσελίδα του Comicdom 2023, να πάει στην λίστα με τους εκθέτες, να δει το έργο τους και να βγάλει μόνος του τα συμπεράσματα του. Όμως εγείρεται το εξής ερώτημα. Αυτές είναι οι αξίες της Comicdom; Υποκίνηση σε βία, μίσος και περιφρόνηση των εθνικών συμβόλων και της ελληνικής ιστορίας;
Τόσο πολύ άγεται και φέρεται η διοργάνωση από μία ισχνή και θλιβερή μειοψηφία που είναι πρόθυμη αντί να αποτελέσει μία πλατφόρμα όπου ο κόσμος θα ενώνεται παρά όσα τους χωρίζουν, να επιθυμεί να αποτελεί ένα μέρος που προάγει το μίσος, τον φασισμό και την μισαλλοδοξία;
Κρίμα. Κρίμα διότι με ευθύνη της διοργάνωσης – μιας που είτε το θέλει είτε όχι αποτελεί ένα είδους θεσμικού παράγοντα, τουλάχιστον μέχρι τώρα – η σκηνή του ελληνικού κόμικ μετατρέπεται σε κάτι άσχημο και άθλιο, σε κάτι που αντί να παρακινεί τους ανθρώπους να γίνουν κάτι καλύτερο από αυτό που είναι τους παρακινεί να γίνουν χειρότεροι από τα κτήνη. Against art cencorship, Comicdom και αγαπητοί καλλιτέχνες και διάφοροι ακροαριστεροί woke ακτιβιστές; Φυσικά, εκτός και αν κάποιος λέει κάτι που δεν είναι του γούστου σας. Εκεί ο πέλεκυς της λογοκρισίας πέφτει βαρύς και κάθε αντίθετη φωνή φιμώνεται και τρομοκρατείται. Να ποιοι είναι οι φασίστες. Να ποιοι είναι οι υποκριτές.
Σύμφωνα με τα γεγονότα ο Κωνσταντίνος Παππάς αποκλείστηκε από το συνέδριο του Comicdom όχι λόγω της υποτιθέμενης ιδεολογίας του αλλά επειδή στα έργα του απεικονίζει πιστά την ιστορική πραγματικότητα ανεξαρτήτως των δικών του απόψεων χωρίς να τα χρησιμοποιεί για να προωθήσει την όποια προπαγάνδα τιμώντας τα εθνικά σύμβολα δείχνοντας στο κοινό με έναν εύληπτο τρόπο τα ιστορικά γεγονότα και προσωπικότητες που διαμόρφωσαν την ιστορία και συμβάλλοντας στην μόρφωση του και εμπνέοντας του ηρωισμό και υψηλά πρότυπα που η εποχή μας τόσο έχει ανάγκη.
Παράλληλα όμως, επειδή ο ίδιος δεν αποτελεί μία γραφική φιγούρα κατάλληλη για λοιδορία με εύκολη και ανέξοδη συνθηματολογία αλλά έναν ταλαντούχο νέο που τα έργα του δείχνουν τις ικανότητες του ειδικά αν εξεταστούν στο πέρασμα του χρόνου. Έρχεται δηλαδή σε αντίθεση με την συντριπτική πλειοψηφία έργων καλλιτεχνών που συμμετέχουν στο συνέδριο τα οποία διαστρεβλώνουν και κακοποιούν την ελληνική ιστορία, προσβάλλουν σύμβολα της, προπαγανδίζουν την αριστερή και woke ιδεολογία και ενσαρκώνουν τα προσωπικά τους συμπλέγματα και μανίες με αποτέλεσμα να διασπείρουν ψευδείς εντυπώσεις ως προς το ιστορικό πλαίσιο το οποίο υποτίθεται ότι δείχνουν και να εμπνέουν απαισιοδοξία, μηδενισμό, αδιαφορία για την κοινωνία στην οποία ζούμε και τρέφουν τα κατώτερα ένστικτα του ανθρώπου ( αντίθετα με αυτά που οι δημιουργοί τους διακηρύσσουν ότι κάνουν ) και με σκίτσα που σε πλείστες περιπτώσεις είναι στην καλύτερη των περιπτώσεων μέτρια και στην χειρότερη κάκιστα και των οποίων οι δημιουργοί ελάχιστα ως καθόλου βελτιώνονται με το πέρασμα του χρόνου, δημιουργοί που τόσο το παρουσιαστικό και ο λόγος τους όσο και η συμπεριφορά τους δείχνουν πως σε κάτι παλιό που απλά συντηρείται σε μία αιώνια παιδική ηλικία, ανίκανο να επιβιώσει δίχως δεκανίκια και που ο κόσμος το αφήνει πίσω του.
Προς όλους όσους υποστήριξαν την εκστρατεία λάσπης και την λογοκρισία του κ.Παππά έχω να πω πως κάποια στιγμή ο όχλος που υποστηρίξατε θα έρθει και για εσάς. Είναι απλά ζήτημα χρόνου και κανείς δεν θα σας βοηθήσει. Προς αυτούς που πρωτοστάτησαν, χαρείτε την νίκη σας – απλά δείχνετε πως δεν μπορείτε να αντέξετε τον ανταγωνισμό ακριβώς επειδή έστω και ενδόμυχα ξέρετε ότι οι ικανότητες σας είναι χαμηλού επιπέδου χωρίς να τραβάνε το ενδιαφέρον του κόσμου. Προς όλους όσους σιώπησαν επειδή φοβήθηκαν, καταλαβαίνω γιατί το κάνατε – όμως κάποια στιγμή θα πρέπει να βγείτε και να μιλήσετε. Όχι για τον Κωνσταντίνο αλλά για τους εαυτούς σας, διότι σε ένα τόσο ασφυκτικό περιβάλλον δεν θα μπορέσετε ποτέ να εκφραστείτε όπως σας αξίζει και όπως θέλετε ούτε να φτάσετε στο ζενίθ των ικανοτήτων σας.
Τα πράγματα όμως δείχνουν να μην τελειώνουν εδώ. Ο Κωνσταντίνος Παππάς έλαβε απίστευτη υποστήριξη από το κοινό και άνθρωποι που έχουν συνεργαστεί μαζί του όπως ο συγγραφέας Αλέξανδρος Τριανταφύλλου (Ο κήπος των κομμένων ρόδων) αρνήθηκαν να διακόψουν την συνεργασία τους μαζί του παρά τις πιέσεις που δέχθηκαν σε επαγγελματικό επίπεδο. Το κοινό προέβη σε κανονικό review-bombing βαθμολογώντας την Comicdom στο Google με 1,7. Αυτά δείχνουν ότι υπάρχουν σοβαροί καλλιτέχνες που πραγματικά δεν ξεχνούν τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Και δείχνουν ότι η πλειοψηφία του κοινού δεν μοιράζεται τις αξίες της διοργάνωσης και της ακροαριστερής μειοψηφίας που θεωρεί τον πολιτισμό τσιφλίκι της. Αυτά πρέπει να μας γεμίζουν αισιοδοξία για το μέλλον.
Όμως εμείς ως κοινό τι κάνουμε; Εμείς κυρίες και κύριοι πρέπει να συνειδητοποιήσουμε την δύναμη που έχουμε ως η μεγάλη πλειοψηφία. Να αρχίσουμε να ψηφίζουμε με το μόνο μέσο που πραγματικά έχει σημασία και που πονάει τις διάφορες εταιρείες που αποφάσισαν να μπουν στο τρένο του woke ακροαριστερού ακτιβισμού – το χρήμα. Δεν αρκεί απλά να κατακεραυνώνουμε με λόγια, πρέπει αυτά να συνοδεύονται από έργα. Πρέπει να αρχίσουμε να ψηφίζουμε με τα λεφτά μας. Να τα δίνουμε εκεί που σέβονται εμάς ως ανθρώπους, εκτιμούν τον κόπο μας να κερδίσουμε τα χρήματα με τα οποία αγοράζουμε τα έργα τους και εκεί που έχουν τις ίδιες αξίες και αρχές με εμάς. Να μην πατάμε ούτε απέξω σε όσους επιλέγουν να μας προσβάλλουν πουλώντας θράσος, υποκρισία και δήθεν υψηλές αξίες που οι πράξεις τους δεν τις αντανακλούν. Να μην πηγαίνουμε σε καμία διοργάνωση που ανοικτά επιλέγει να στραφεί εναντίον της κοινωνίας που εντός της δραστηριοποιείται και τα λεφτά της ζητάει. Μπορεί να ζημιώνονται και καλλιτέχνες που μας εκτιμούν και η δουλειά τους είναι άξια επαίνου, αλλά μπορούμε να τους στηρίξουμε από τα ηλεκτρονικά τους καταστήματα, τα καταστήματα του πραγματικού κόσμου και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χωρίς καμία διοργάνωση ως μεσάζων. Να τους δείξουμε τι σημαίνει πραγματικό cancel. Είναι ένας πόλεμος που δεν τον θελήσαμε αλλά αφού τον θέλουν, θα τον έχουν.
Είμαστε η πλειοψηφία, έχουμε δύναμη και ο σκοπός μας είναι δίκαιος.
