Γράφει, ο Δημήτριος Βαλής
Η Μάχη στο Στρατόπεδο Μακρυγιάννη (1944)
Τα Δεκεμβριανά. Η έναρξη της Μάχης των Αθηνών.
Βρισκόμαστε στην Απελευθερωμένη πλέον Ελλάδα στις 3 Δεκεμβρίου 1944 (σχεδόν 2 μήνες από την Απελευθέρωση της Αθήνας), οπότε και ξεκίνησαν τα “Δεκεμβριανά” (ή αλλιώς η Μάχη των Αθηνών),με το μεγάλο συλλαλητήριο του ΚΚΕ, το οποίο απαιτούσε “Λαοκρατία”.
Με τις μάχες σε ολόκληρη την Αθήνα, να ξεκινούν στις 4 Δεκεμβρίου πλέον ομιλούμε για δύο στρατόπεδα: α)των Κομμουνιστών και β)των Εθνικοφρόνων, εκ των οποίων όμως το Κομμουνιστικό Στρατόπεδο υπερείχε αριθμητικά και εξοπλιστικά, έναντι των Εθνικοφρόνων, οι οποίοι διαθέτουν μονάχα μερικές μονάδες Χωροφυλάκων, Ευέλπιδων και το Σύνταγμα της Χωροφυλακής Μακρυγιάννη, που αντιμετώπιζαν όμως προβλήματα ανεφοδιασμού και είχαν μονάχα αμυντικές δυνατότητες.
Κατά την διάρκεια των Δεκεμβριανών (3 Δεκ. – 15 Ιαν. 1945), διαδραματίστηκαν πολλές φοβερές μάχες, μα και πολλά ανδραγαθήματα από τους Εθνικόφρονες. Εμείς όμως μέσω της συγκεκριμένης Ιστορικής Σειράς, θα επικεντρωθούμε στην Μάχη στο Στρατόπεδο Μακρυγιάννη, η οποία ήταν αναμφίβολα και η πλέον καθοριστική μάχη μεταξύ Κομμουνιστών και Εθνικοφρόνων.
Η έναρξη της Εποποιίας στο Στρατόπεδο Μακρυγιάννη.
Με το μεγαλύτερο μέρος των Αθηνών να βρίσκεται στην κατοχή των Κομμουνιστών, το Στρατόπεδο Μακρυγιάννη στην Ακρόπολη αποτελούσε ουσιαστικά τον “πυρήνα” άμυνας των Εθνικοφρόνων, ενώ ήταν το βασικό σημείο για την επίτευξη της πλήρης κατοχής των Αθηνών από τους Κομμουνιστές, καθώς εάν έπεφτε τότε ήταν βεβαιότητα πώς η Αθήνα και κατά επέκταση η Ελλάς θα βίωνε την λεγόμενη: “Κυβέρνηση της Λαοκρατίας”.
Ας δούμε τώρα τις δύο αντίπαλες παρατάξεις. Από την μια πλευρά οι Κομμουνιστές, που διαθέτουν το 1ο “Σύνταγμα” Αθηνών (συγκρ. 3 “τάγματα” Ελασιτών συνολικά 1.500 ανδρών),τα οποία έφεραν βαρέο οπλισμό και ήταν πλήρως εξοπλισμένο. Από την άλλη πλευρά οι Εθνικόφρονες, διέθεταν μονάχα το Σύνταγμα Χωροφυλακής, το οποίο αποτελούνταν από 88 Αξιωματικούς και 429 Χωροφύλακες και 12 Αξιωματικούς του Στρατού από την Ελληνική Στρατιωτική Διοίκηση Αττικής, ενώ ήταν ελλειπέστατα οπλισμένοι – εξοπλισμένοι, καθώς διέθεταν μόλις 289 τυφέκια,15 αυτόματα,3 οπλοπολυβόλα,1 πυροβόλο και 1 παλιό τεθωρακισμένο όχημα. Τέλος ,οι Εθνικόφρονες είχαν οργανωθεί σε τρεις αμυντικές γραμμές (εξωτερική – εσωτερική – κεντρική)και στις 05:45π.μ της 6ης Δεκεμβρίου 1944 ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες.
Όμως, όπως θα δούμε στην συνέχεια, οι Χωροφύλακες διέθεταν “ελληνική καρδιά και ψυχή”, γεγονός που έμελλε να κρίνει την έκβαση της Μάχης, καθώς η Ανδρεία είναι πάντοτε ανώτερη από τον Ιδεολογικό Φανατισμό.
«ΔΕΝ θα περάσουν!»
Όπως προαναφέραμε, η επίθεση των Κομμουνιστών είς βάρος των αμυντικών θέσεων του Συντάγματος Χωροφυλακής Μακρυγιάννη ξεκίνησε στις 05:45 της 6ης Δεκεμβρίου 1944.
Το προηγούμενο βράδυ, ο Διοικητής του Συντάγματος Γεώργιος Σαμουήλ (Συνταγματάρχης Χωροφυλακής) μίλησε στους υπερασπιστές – συμπολεμιστές του λέγοντας μεταξύ άλλων: “Παιδιά μου, σήμερα ή αύριο θα αντιμετωπίσουμε πολυάριθμο, επικίνδυνο και καλά εξοπλισμένο εχθρό, φανατικό είς την εγκληματική του Ιδεολογία… Πρέπει να αγωνιστούμε όλοι μας με την ίδια αποφασιστικότητα και την ίδια πίστη… Τον Οκτώβριο του ’40 το ίδιο πράξαμε…ΔΕΝ θα περάσουν! Αυτές οι τρεις λέξεις πρέπει να σας εμπνέουν και να σας καθοδηγούν!”
Τότε, μια βροντώδης κραυγή “ΔΕΝ θα περάσουν!” υπήρξε η εύγλωττη και θαρραλέα απάντηση όλων των Αξιωματικών.
Έτσι, με τις καρδιές και τα όπλα γεμάτα θάρρος και αυταπάρνηση “υποδέχθηκαν” οι Χωροφύλακες την επίθεση των Κομμουνιστών. Η Μάχη για την σωτηρία της Ελλάδος ξεκινά!
Τα Φυλάκια του Θανάτου και τα Μεγάλα Ανδραγαθήματα.
Ήδη από την έναρξη της Μάχης, έγινε κατανοητό πως τα Φυλάκια θα “σήκωναν” το “βάρος” της άμυνας. Συγκεκριμένα, το 7ο Φυλάκιο ήταν το πλέον μαρτυρικό, ενώ σε πολλά σημεία του Στρατοπέδου Μακρυγιάννη σημειώθηκαν μεγάλα ανδραγαθήματα.
Συγκεκριμένα, ο Μοίραρχος Παπαδόδημας (ο οποίος αντικατέστησε τον Αλεβίζο) επί δύο ολόκληρες ώρες κρατούσε ολομόναχος τους Κομμουνιστές μακρυά, παρά το γεγονός ότι είχε δεχθεί επτά βαθύτατα τραύματα. Όμως, η στιγμή υπέρτατης ανδρείας ήταν όταν φώναξε στους συμπολεμιστές του: “Ξεσκεπάστε με! Ξεσκεπάστε με, διότι δεν θέλω να νομίζουν οι άτιμοι πως μας σκοτώνουν!… Εμείς ΔΕΝ πεθαίνουμε!”
Σε άλλο σημείο του Στρατοπέδου, βρισκόταν το “Μαρτυρικό” 7ο Φυλάκιο, που δέχθηκε αμέσως επίθεση από όλες τις πλευρές και παρά την έλλειψη πυρομαχικών έδωσε φοβερή μάχη, όταν πλέον στις 10π.μ ο Μοίραρχος Παπακώστας διέταξε σύμπτυξη των δυνάμεων στον Β’ όροφο, οπότε και η πίεση του εχθρού έφτασε στο ζενίθ της, χωρίς όμως κάποιο αποτέλεσμα.
Τελικά, μετά από πολλές συνεχόμενες επιθέσεις το 7ο Φυλάκιο κατελήφθη και οι ακλόνητοι και απτόητοι ηρωϊκοί Μάρτυρες εισήλθαν στο Πάνθεον των Ηρώων. Τίποτα όμως ΔΕΝ είχε τελειώσει. Αντιθέτως, τώρα ξεκινούν όλα!
Η Συνέχεια του Αγώνος και Νέα Ανδραγαθήματα.
Με τις ημέρες να διαδέχονται η μία την άλλη (6 Δεκ.-11 Δεκ.), σημειώθηκαν νέες μεγάλες συγκρούσεις σε όλο το Στρατόπεδο Μακρυγιάννη. Όμως, μια πράξη γενναιότητας και αυταπάρνησης θα ξεχωρίσει °Η Ηρωϊκή Εξόρμηση των ανδρών του 3ου Φυλακίου, οι οποίοι κατόπιν πολλών συνεχόμενων βομβαρδισμών και επιθέσεων από τους Κομμουνιστές, αποφάσισαν να πράξουν ηρωϊκή έξοδο κατά των Κομμουνιστών, η οποία είναι εφάμιλλη της Θρυλικής “Εξόδου του Μεσολογγίου”.
Στην συνέχεια, οι συγκρούσεις κλιμακώθηκαν στις 10 Δεκεμβρίου, οπότε και μετά μεγάλες και σημαντικές μάχες – νίκες των Εθνικοφρόνων κατά του εχθρού, οπότε και εκφωνήθηκαν διθυραμβικοί λόγοι από τους Διοικητές του Συντάγματος Χωροφυλακής προς τους συμπολεμιστές τους. Παραθέτω αυτούσια τον λόγο του Συνταγματάρχη Γεωργίου Σαμουήλ:
“Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί και Χωροφύλακες του Συντάγματος είμαι υπερήφανος, διότι διοικώ πραγματικούς ήρωες αγωνιζόμενους διά την σωτηρίαν και ελευθερίαν της Πατρίδος μας. Η Πατρίς Δι’ εμού σας εκφράζει την ευγνωμοσύνη της διά την επιδειχθείσαν αυτοθυσία σας. Η σημερινή μάχη, την οποία επί επτά ώρες δώσατε και που εξακολουθεί μέχρι της στιγμής με αμείωτη σφοδρότητα, θα μείνει ζωντανό παράδειγμα προς μίμηση εις την ιστορίαν του Σώματος της Χωροφυλακής.”
Κατόπιν, ο Αγών συνεχίστηκε έως τα Χριστούγεννα του ’44,με διάφορες αυξομειώσεις στην ένταση της Μάχης μεταξύ των δύο παρατάξεων. Πλέον όμως, φτάνοντας στις 25 Δεκεμβρίου 1944, γράφει ο Συνταγματάρχης Σαμουήλ: “Μια ακόμη από τις συγκινήσεις, που εδοκίμασα εις το Σύνταγμα, ήταν ο εορτασμός των Χριστουγέννων του 1944. Η μεγάλη αυτή ημέρα, με την θρησκευτική και εθνική σημασία της, εορτάσθηκε απέριττα και σεμνά εις τους κατερρειπωμένους στρατώνες μας.”
Σιγά σιγά όμως, πλέον οι εχθρικές δυνάμεις αρχίζουν να συνειδητοποιούν την ήττα τους, ενώ μετά την Πρωτοχρονιά του ’45 και την απόβαση στον Πειραιά Βρετανικών Στρατευμάτων και της ξακουστής ΙΙΙ Ε.Ο.Τ οι Κομμουνιστές δυνάμεις εγκαταλείπουν τις θέσεις τους και οδηγούν τους ομήρους τους (Δλδ απλούς πολίτες) στην φυγή και στην εξορία. Η Χωροφυλακή άντεξε! Η Ελλάς σώθηκε!
Οι Ήρωες Πεσόντες.
Παραθέτω εδώ ορισμένες φωτογραφίες, με πίνακες όλων των Ηρώων Πεσόντων κατά την διάρκεια της Μάχης στο Στρατόπεδο Μακρυγιάννη, μα και όλων των Ηρώων Επιζώντων!
Τιμή και Δόξα στους Εθνικούς μας Ήρωες – Μάρτυρες.
Συμπεράσματα της Μάχης του Μακρυγιάννη.
Αυτή υπήρξε σε γενικές γραμμές η Μάχη του Συντάγματος Χωροφυλακής Μακρυγιάννη, η οποία μέσα από πολλές ηρωϊκές αυτοθυσίες και απαράμιλλο θάρρος ανέκοψε την επέλαση των Κομμουνιστών, ενώ διέσωσε την Αθήνα και ολόκληρη την Ελλάδα από βέβαια υποδούλωση και καταστροφή!
Η Μάχη στο Στρατόπεδο Μακρυγιάννη δεν είναι όμως απλώς μια μάχη, απλώς ένας άνισος αγώνας. Στην πραγματικότητα, είναι μάχη ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα (και την Αθήνα κατά κύριο λόγο), καθώς εάν ο ΕΑΜ ΕΛΑΣ (Δλδ το ΚΚΕ) είχε επιτύχει την κατάληψη του Στρατοπέδου Μακρυγιάννη, όπως σχεδίαζε, τότε θα μιλούσαμε σήμερα για μια εντελώς διαφορετική Ελλάδα!
Παράλληλα, διάφοροι Στρατιωτικοί της εποχής και μετέπειτα (όπως ο Αντιστράτηγος ε.α Νικόλαος Καραμανώλης) αναφέρθηκαν στην συγκεκριμένη μάχη, με πολλά διθυραμβικά σχόλια. Παραθέτω την θέση του προαναφερθέντος Στρατηγού: “Κε Υπουργέ. Ἐν πλήρει συνειδήσει τῆς ἱστορικότητος τῶν στιγμῶν τάς ὁποίας διήλθομεν,ἐθεώρησα ἐπιτακτικόν καθῆκον μου να φέρω τά ἀνωτέρω εἰς γνῶσιν ὑμῶν ὡς ἰδιαιτέραν ἐξομολόγησιν ἄν μή τι ἄλλο,άλλά διά τήν ἱστορίαν καί μόνον.”, ενώ το ίδιο έπραξε και ο ελληνικός τύπος,με διάφορες εφημερίδες (όπως η Δημοκρατική Σημαία, Ο Πολιτικός κ.α) να εξυμνούν την Εποποιία στου Μακρυγιάννη.
Κλείνοντας, να αναφέρουμε πως το πλέον σημαντικό γεγονός, το οποίο συμβαίνει έως σήμερα, είναι το ετήσιο Μνημόσυνο των Πεσόντων του Στρατοπέδου Μακρυγιάννη, το οποίο έως σήμερα (αν και με μειωμένη προσέλευση) δηλώνει την ζωτική σημασία της συγκεκριμένης Μάχης, η οποία εξελίχθηκε από Μάχη σε Εθνικό Θρίαμβο!
Δόξα και Τιμή “εἰς τούς νεκρούς Σας!”, όπως αναφωνεί με ευγνωμοσύνη έως σήμερα η συνοικία στου Μακρυγιάννη.
Εν τέλει, η συγκεκριμένη Μάχη καθόρισε ριζικά την πορεία των Δεκεμβριανών, ενώ οδήγησε στην Ήττα των ανθελληνικών Κομμουνιστικών Δυνάμεων, γεγονός που επιβεβαιώθηκε με την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας (12/02/1945). Όμως, το ερώτημα παραμένει: « Τι Ιστορικό Δίδαγμα, αφήνει η Μάχη στο Στρατόπεδο Μακρυγιάννη, έως την Εποχή μας;!» Εξαρτάται, πώς το εξετάζει κανείς μας. Επί παραδείγματι, από Θεολογικής Απόψεως η συγκεκριμένη μάχη, θα μπορούσε να παρομοιαστεί ως « Η Ελληνική εκδοχή της Αποκαλυπτικής Μάχης του Αρμαγεδδώνος», καθώς δυο αντιμαχόμενες πλευρές με διαφορετικό στόχο για την μοίρα της Απελευθερωμένης Ελλάδος συγκρούστηκαν εκεί, ενώ από Ιστορικής – Πολιτικής Απόψεως, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η συγκεκριμένη μάχη είναι « η Νίκη του Φωτεινού Ελληνισμού έναντι του Σκότους ενός Ξένου Ιδεολογήματος.»
Σημασία όμως τελικά τι έχει; Προσωπικά, θέλω να πιστεύω πώς η Ορθή Ιστορική Μελέτη της συγκεκριμένης περιόδου (1941 – 1944), μπορεί να επιφέρει την κατανόηση της σύγχρονης Πολιτικοκοινωνικής Διαμάχης στην Ελλάδα του 2024, γεγονός που θα οδηγήσει στην Γνήσια Εθνική Συμφιλίωση και τον Ελληνισμό σε μια Νέα Χρυσή Εποχή!
- 1944: Η Μάχη στο Στρατόπεδο Μακρυγιάννη
- 4η Αυγούστου 1936
- Η Γαλλική Επανάστασις και η «Σκοτεινή-Άγνωστη» πλευρά της
Βιβλιογραφία: 1) Η Ελληνική Βανδέα (Τόμος Α – Β), Ιωάννης Κ. Μπουγάς. Εκδόσεις Πελασγός (2022).
2) Η Απελευθέρωσις της Ελλάδος και τα μετά ταύτην Γεγονότα ( Ιούλιος 1944 – Δεκέμβριος 1945), Αρχηγείο Στρατού Διεύθυνσις Ιστορία Στρατού (1973).
3) Η Εποποιϊα του Μακρυγιάννη (1944), Γεώργιος Σαμουήλ, Εκδόσεις Πελασγός (2018).
4) Καινή Διαθήκη. Εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος (2017).