4η Αυγούστου 1936

Ένα Εθνικιστικό Καθεστώς. Μια Επική Ιστορία.

Γράφει ο Δημήτριος Βαλής,

Στην Ελλάδα του 2024, οι Έλληνες έχουμε σχεδόν ξεχάσει εντελώς την Επική Ιστορία μας, ενώ όσα πράγματα δεν έχουμε λησμονήσει (π.χ η Εθνεγερσία του ’21),τότε βρίσκεται κάτω υπό καθεστώς αμφισβητήσεως και αντεθνικής προπαγάνδας.

Ένα τέτοιο σημείο στην Νεότερη Ελληνική Ιστορία μας, είναι το Καθεστώς της 4ης Αυγούστου 1936, και ο Αρχηγός του ο Ιωάννης Μεταξάς, το οποίο οι διάφοροι δήθεν Ιστορικοί και δήθεν Πολιτικοί το χαρακτηρίζουν «Φασιστική Δικτατορία», ενώ τον άνδρα, τον Έλληνα, ο οποίος το δημιούργησε και χάρις αυτό το δημιούργημα η Ελλάς μεγαλούργησε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θριαμβεύοντας έναντι μιας «Αυτοκρατορίας» (δλδ Ιταλία του Mussolini).

Τι ήταν το Καθεστώς της 4ης Αυγούστου 1936; Ήταν απλώς ένα Αντιδημοκρατικό, Αντικομμουνιστικό καθεστώς, όπως το όρισε ο ίδιος ο Μεταξάς ή πρόκειται για κάτι πολύ παραπάνω;

Το συγκεκριμένο Ιστορικό Άρθρο έχει ως σκοπό του, την Αποκατάσταση της Ιστορικής Αλήθειας ως προς αυτό το σχεδόν άγνωστο ή εντελώς διαστρεβλωμένο Ιστορικό Θέμα.

Καταρχάς, για να γίνει λόγος σχετικά με το Καθεστώς της 4ης Αυγούστου 1936, είναι αρχικώς ανάγκη να γίνει λόγος για εκείνον τον Έλληνα, ο οποίος το έφερε «εν ζωή» και χάρις εκείνον Μεγαλούργησε η Ελλάς στα πεδία των μαχών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (1939–1945), δηλαδή τον Ιωάννη Μεταξά. Ο Μεταξάς ήταν γόνος παλαιάς οικογένειας της Κεφαλονιάς και γεννήθηκε στην Ιθάκη τον Απρίλιο του 1871, ενώ ήδη από νεαρή ηλικία ο Ιωάννης είχε φανερώσει την οξύτητα, την εξυπνάδα που τον χαρακτηρίζει καθ’ όλη την Ιστορική του πορεία.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ευστροφίας του Μεταξά είναι η ρήση της Γερμανικής Πολεμικής Ακαδημίας, όπου εφοίτησε ο μετέπειτα Εθνικός Κυβερνήτης της Ελλάδος, χάρις στην Βασιλική υποτροφία, που εξασφάλισε: «Ουδέν πρόβλημα άλυτον διά τον Ιωάννη Μεταξά».

Παράλληλα, ο Μεταξάς ήδη από νεαρή ηλικία εδήλωνε «Αντιδημοκράτης, Αντικοινοβουλευτικός», ήδη από την περίοδο του ως Ανθυπολοχαγός, οπότε και σημείωσε στο ημερολόγιό του ότι: «Θα έρθει η Ώρα, που θα γευτώ λίγο Κοινοβουλευτικόν Αίμα», ενώ ήδη από νεαρή πολιτική ηλικία διαφαίνεται η επιρροή της Φιλοσοφίας του Ίωνος Δραγούμη προς τον ίδιο, καθώς ο Ελληνισμός αποτελεί την «βάση» της Ιδεολογίας του Μεταξά «Ο Ελληνισμός μου, ατελείωτη σειρά του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος της ράτσας μου» (27/03/1931).

Εδώ, πρέπει να αναφέρουμε πώς ο Μεταξάς όντας Βασιλόφρων έλαβε μέρος στον Εθνικό Διχασμό κατά των φιλοΒενιζελικών και κατά της Βενιζελικής Πολιτικής, όμως έπειτα την ήττα – προδοσία της Ελλάδος κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία, ο τότε εξόριστος Μεταξάς στην Κορσική θα αναθεωρήσει την στάση του ως προς τον Εθνικό Διχασμό και για αυτό θα σημειώσει στο Προσωπικό του Ημερολόγιο στις 5 Ιανουαρίου 1941 ότι: «Θα μάς συγχωρήσει ο Θεός για του 1915; Φταίμε όλοι! Και ο Βενιζέλος ακόμη! Τώρα αισθάνομαι πόσο έφταιξα!», γεγονός που φανερώνει το ποιόν του χαρακτήρος του τότε Στρατηγού – Εθνικού Κυβερνήτου Ιωάννη Μεταξά, εν αντιθέσει με διάφορες άλλες προσωπικότητες της εποχής, οι οποίες «εργάζονταν» κατά της Ελλάδος.

Κατόπιν της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1919 – 1922), και κατά την διάρκεια του Μεσοπολέμου ο Μεταξάς θα αποστρατευτεί, με τον βαθμό «Στρατηγός» και θα κατέλθει στην Ελληνική Πολιτική, με την δημιουργία του Κόμματος των Ελευθεροφρόνων, το οποίο όμως όντας φιλοβασιλικό Κόμμα, δεν θα επιτύχει την κατάκτηση της Εξουσίας μέσω των Εθνικών Εκλογών (1,59% 3 στις 250 Βουλευτικές Έδρες το ’32).

Όμως, η Θεία Πρόνοια έμελλε να επιφέρει την πολυπόθητη επιτυχία του Μεταξά, με διαφορετικό τρόπο. Με τον θάνατο του τότε Πρωθυπουργού της Ελλάδος Κωνσταντίνου Δεμερτζή (13 Απριλίου 1936) και τον θάνατο του Γεωργίου Κονδύλη (Στρατιωτικός, Πολιτικός) και του Ελευθερίου Βενιζέλου (18 Μαρτίου 1936 στο Παρίσι) δημιουργήθηκε ένα «κενό εξουσίας» στην Ελλάδα, το οποίο επρόκειτο να εκμεταλλευτούν οι Κομμουνιστές, καθώς η Ελλάς βρισκόταν τότε στην πλέον «Σκοτεινή» πολιτική – κοινωνική στιγμή της, με τον Εθνικό Διχασμό και τον Κομμουνισμό να καταστρέφουν τον «ιστό της Ελληνικής Κοινωνίας».

Όμως, ο Βασιλεύς Γεώργιος Β’ αποφάσισε ευτυχώς να χρήσει Υπηρεσιακό Πρωθυπουργό τον τότε Υπουργό Στρατιωτικών Θεμάτων τον Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος αμέσως επεδίωξε την πολιτική εμπιστοσύνη της Ελληνικής Βουλής, την οποία και κέρδισε σχεδόν παμψηφεί (241 υπέρ, 16 κατά και 4 λευκά) στις 27 Απριλίου 1936, με τον τότε Βουλευτή των Φιλελευθέρων και μετέπειτα Πρωθυπουργό της Ελλάδος Γεώργιο Παπανδρέου να δηλώνει: «Αν ο Μεταξάς λάβει την Εξουσία, τότε η Δημοκρατία θα παύσει να υφίσταται!», γεγονός που θα υλοποιηθεί στις 4 Αυγούστου 1936, όταν ο Πρωθυπουργός Μεταξάς κατόπιν ενός Υπουργικού Συμβουλίου τα χαράματα της 3ης προς 4ης Αυγούστου 1936 και κατόπιν της συνέσεως όλου του Υπουργικού Συμβουλίου, η Κυβέρνησις διαλύεται και η Βουλή κλείνει, ενώ αναστέλλονται ορισμένα Άρθρα του Ελληνικού Συντάγματος και έτσι λήγει η περίοδος της Β’ Ελληνικής Δημοκρατίας επισήμως.

Στο σημείο αυτό, οφείλουμε να αναφέρουμε πως η εν λόγω Πολιτική Κίνησις (δλδ η εγκαθίδρυση Δικτατορίας) από τον Ιωάννη Μεταξά όχι μόνον ήταν αναμενόμενη, μα ήταν και επιθυμητή από όλα τα όργανα της Ελληνικής Κοινωνίας, με την Εφημερίδα Καθημερινή να σημειώνει τον Ιούλιο του ’36 (λίγες ημέρες πριν την Απαρχή του Καθεστώτος της 4ης Αυγούστου 1936) ότι: «Ο Μεταξάς δεν θα κηρύξει Δικτατορίαν, διότι αν είχε το ψυχικό σθένος να την κηρύξη, θα το είχε κάνει πρό δύο μηνών και όχι τώρα. Αυτοί όμως θα ώφειλαν, αν περί τάς δυσμάς του βίου των απεφάσιζαν να ενδιαφερθούν διά την Ελλάδα, να τον παρακαλέσουν να την κηρύξει, και να προσφέρουν την συνεργασίαν των και την υποστήριξήν των!» Έτσι, γίνεται ευκόλως αντιληπτή η Αντεθνική Προπαγάνδα των δήθεν Ιστορικών και των δήθεν Δημοκρατικών, οι οποίοι κάνουν λόγο για «Φασιστικό Ανθελληνικό Καθεστώς», προφανώς για λόγους πολιτικής σκοπιμότητος.

Όμως, Αλήθεια τι ήταν το Καθεστώς της 4ης Αυγούστου 1936; Ήταν απλώς ένα Αντιδημοκρατικό, Αντικομμουνιστικό καθεστώς, όπως το όρισε ο ίδιος ο Μεταξάς ή πρόκειται για κάτι πολύ παραπάνω; Στο σημείο αυτό, οφείλουμε να αναφέρουμε τα επιτεύγματα της 4ης Αυγούστου: α) Η Δημιουργία του ΙΚΑ, β) η θέσπιση του 8ωρου εργασίας και η αργία της Κυριακής, γ) η Διεθνής Έκθεσις Θεσσαλονίκης, δ) ο ραδιοφωνικός σταθμός, ε) εξοπλισμός των Ενόπλων Δυνάμεων, στ) εργασιακοί νόμοι, ζ) Αστικόν Δίκαιον, η) Απαγόρευση εργασίας των ανηλίκων, θ) Νόμοι υπέρ της Γυναίκας και της Μητρότητος ι) Πολεμική Βιομηχανία ΠΥΡΚΑΛ, ια) Εθνικός Τουρισμός, ιβ) Ίδρυση της Λυρικής Σκηνής και ιγ) η υποχρεωτική παιδεία του Δημοτικού. Χαρακτηριστικά, η Ελλάς το ’35 για να καταστείλει το Κίνημα των Βενιζελικών, αναγκάστηκε να δανειστεί ένα βομβαρδιστικό από την Γιουγκοσλαβία, γεγονός πού την ταπείνωσε στο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Πολιτικό Σκηνικό, ενώ φανερώνει την κατάσταση «χάους» που επικρατούσε τόσο στον Ελληνικό Στρατό, όσο και στην Ελληνική Κοινωνία γενικώς.

Το Καθεστώς της 4ης Αυγούστου (1936 – 1941), θα επενδύσει στην αναδιοργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων καθ’ όλη την διάρκεια πριν την «έκρηξη» του Ελληνοϊταλικού πολέμου (28η Οκτωβρίου 1940), ξοδεύοντας πάνω από 1.000.000.000 δρχ, ενώ το οχυρωματικό έργο στα Ελληνοβουλγαρικά Σύνορα (δλδ η Γραμμή Μεταξά) θα αποδειχθεί ορθή Πολιτική και Στρατιωτική Κίνηση, καθώς η Ελλάς ήταν περικυκλωμένη με διάφορους εχθρούς (Αλβανία, Βουλγαρία, Ιταλία) και χάρις στην ΕλληνοΤουρική Συμφωνία, θα αποφευχθεί μια πιθανή πολεμική σύρραξις με την Τουρκία του Μουσταφά Κεμάλ, η οποία θα αποτελούσε μεγάλο κίνδυνο για την «εύθραυστη» τότε Ελλάδα.

Βέβαια, σήμερα πολλοί δήθεν Ιστορικοί προσπαθούν να υποτιμήσουν τα επιτεύγματα αυτά του Καθεστώτος του Μεταξά, καθώς ισχυρίζονται πώς όλα αυτά είχαν ήδη συνασπιστεί από την Κυβέρνηση Βενιζέλου (1928–1932), γεγονός που ναι μέν είναι Αληθές, μα αυτό δεν αναιρεί πώς δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, ένεκα της πολιτικής – κοινωνικής αναρχίας, που ακολούθησε και της τρισάθλιας οικονομικής καταστάσεως του Ελληνικού Κράτους έως την ανάληψη της Εξουσίας από τον Ιωάννη Μεταξά. Ενώ, δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί πώς η «χρήσης» του Ιωάννη Μεταξά ως ο «Πρώτος Αγρότης και Εργάτης» αποτελούν ευφυέστατες πολιτικές κινήσεις, καθώς ο 3ος Ελληνικός Πολιτισμός, που οραματιζόταν ο Εθνικός Κυβερνήτης (πρώτος Ελληνικός Πολιτισμός ήταν η Αρχαιότητα και δεύτερος Ελληνικός Πολιτισμός ήταν το Βυζάντιο) επεδίωκε την συμμετοχή ολόκληρου του Ελληνικού Έθνους.

Τέλος, το λεγόμενο «Φασιστικό Καθεστώς» όχι μόνον δεν είχε σχέση με το Καθεστώς του στην Ιταλία, μα ούτε και με το Καθεστώς του στην Γερμανία, μα στην πραγματικότητα επρόκειτο για «Φασίζον» Καθεστώς (δλδ Καθεστώς που δανείστηκε ορισμένα εξωτερικά χαρακτηριστικά όπως η Νεολαία από τα Φασιστικά Καθεστώτα της Ευρώπης και τα προσάρμοσε στα ελληνικά δεδομένα της Εποχής).

Χαρακτηριστικά, η Εθνική Οργάνωσις Νεολαίας (δλδ ΕΟΝ), η οποία ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του ’37 από τον Κυβερνήτη Μεταξά, αποτελούσε το πλέον σημαντικό επίτευγμα της 4ης Αυγούστου, σύμφωνα με τον ίδιο τον Μεταξά, καθώς τα «παιδιά του» αποτελούσαν το μέλλον του Ελληνικού Έθνους, το οποίο μέσω του 3ου Ελληνικού Πολιτισμού, θα οδηγούνταν στο «Λαμπρό Μέλλον» επουλώνοντας τους «κοινωνικούς τραυματισμούς», που προξένησε ο Εθνικός Διχασμός στην ελληνική κοινωνία, με τον Μεταξά να λειτουργεί ως ο «πατέρας» της Νέας Ελληνικής Οικογένειας.

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η Σίτσα Καραϊσκάκη στο Άρθρο της στις 25 Νοεμβρίου 1938 «Η Ελλάδα είναι ο Αρχηγός μας, και ο Αρχηγός μας είναι η Ελλάδα! […] Εμείς ακολουθήσαμε τυφλά, γιατί μέσα στη φωνή αυτή νοιώσαμε την εκπλήρωση της λαχτάρας και της Πίστης μας!», ενώ ο Ύμνος του Καθεστώτος φανερώνει την «επούλωση» των κοινωνικών τραυμάτων στην Ελλάδα κατά τον Εθνικό Διχασμό: «Γιατί την ημέρα αυτή παιδί μου, στέρεψε πια το μαύρο δάκρυ και έκλεισαν πολλές πληγές!»

Τέλος, το πλέον σημαντικό επίτευγμα του Καθεστώτος του Μεταξά, πέραν από την αναδιοργάνωση του Στρατού και την επίλυση του Εθνικού Διχασμού, ήταν ο νικηφόρος Ελληνοϊταλικός Πόλεμος (1940–1941), ο οποίος αποτελεί έως σήμερα το πλέον σύγχρονο παράδειγμα Εθνικής ομοψυχίας και Ηρωισμού, καθώς τότε όλοι οι Έλληνες πίσω από το «ΟΧΙ» του Μεταξά και ανεξαρτήτως Πολιτικών πεποιθήσεων ξεχύθηκαν σαν λιοντάρια στα Βουνά της Β. Ηπείρου, με σκοπό την διατήρηση της Εθνικής Ανεξαρτησίας της «Μητέρας Ελλάδος» από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς στην συνέχεια. Όπως σημειώνει ο ίδιος ο Ιταλός Πρέσβης στην Ελλάδα Emanuele Grazzi στο Βιβλίο του «IL Principio della Fine» (Η Αρχή του Τέλους) κατόπιν της συνάντησης του με τον Πρωθυπουργό Μεταξά την 28η Οκτωβρίου 1940: «Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό, προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως. Έφυγα ταπεινωμένος και με μίσος για το επάγγελμά μου!», γεγονός που φανερώνει το δέος που προξένησε μέχρι και στον εχθρό η θαρραλέα απάντησις του Εθνικού Κυβερνήτη μας: «Alors c’ est la guerre!» (Λοιπόν, έχουμε Πόλεμο!).

Κλείνοντας, ο θάνατος του Μεταξά (29 Ιανουαρίου 1941), θα δώσει τέλος στο Εθνικιστικό Καθεστώς της 4ης Αυγούστου, και θα οδηγήσει την Ελλάδα σε μια νέα «Σκοτεινή» Περίοδο (1941 – 1949), οπότε και ο Ελληνισμός θα ξανά δοκιμαστεί με νέους και πιο ύπουλους εχθρούς. Παρόλα αυτά, ένα είναι βέβαιον. Πώς το Καθεστώς της 4ης Αυγούστου σε συνδυασμό με την αξιόλογη προσωπικότητα του Ιωάννη Μεταξά, θα αποτελεί Αιωνίως το απαύγασμα της Ιερής Τριάδος των Ελληνικών Ιδανικών μας: «Το Κάλος–το Αγαθόν –το Αληθές!».

Βιβλιογραφία:

1) Ελληνοκρατία. Το Αίσθημα Παράγων της Ιστορίας. Σπυρίδων Χρ. Σταυρόπουλος (1974).

2)Ελληνοκρατική Βιβλιοθήκη.

3) Ιωάννης Μεταξάς. Βιογραφία. Κωνσταντίνος Α. Πλεύρης (2018).

4) Ε.Ο.Ν. Η Νεολαία του Ι. Μεταξά. Κωνσταντίνος Α. Πλεύρης (2017).

5) Το Προσωπικό Ημερολόγιο (Τόμος Α’ – Δ’). Εκδόσεις Γκοβόστη (2018).

6)Ίων Δραγούμης Έργα (Τόμος Α’ – Β). Εκδόσεις Πελεκάνος (2013).

7) Σοσιαλισμός και 4η Αυγούστου. Σίτσα Καραϊσκάκη. Εκδόσεις Νέα Γενεά (2018)

8) Ιωάννης Μεταξάς. Η πορεία προς την Δόξα (1936 – 1941). Μάνος Ν. Χατζηδάκης (2005)

Για δες εδώ

Μπορεί να σε ενδιαφέρει

Είμαστε

ΠΑΝΤΟΥ