Πριν μερικές μέρες, είδαμε ακόμη μια δολοφονία γυναίκας από τον πρώην σύντροφο της, ο οποίος μετά αυτοκτόνησε, αυτή τη φορά στο νησί της Ρόδου. Η ευκολία με την οποία ο δράστης βρέθηκε με μια καραμπίνα δίπλα στο θύμα είναι το πιο ανατριχιαστικό στην υπόθεση, ειδικά αν λάβουμε υπ’όψιν μας ότι ο τύπος είχε κυριολεκτικά απαγάγει την πρώην γυναίκα του υπό την απειλή όπλου και είχε προηγούμενα με τις αρχές.
Το εν λόγω συμβάν, θα περίμενε κάποιος σε μια κανονική κοινωνία και όχι στο clown world που ζούμε, να θέσει στο επίκεντρο της προσοχής των media και των οργανώσεων το πόσο σημαντική είναι η απομάκρυνση τέτοιων ατόμων από το κοινωνικό σύνολο, στα πλαίσια πρόληψης, σωφρονισμού και θεραπείας, όπου είναι δυνατό.
Με αφορμή αυτό το περιστατικό, θα μπορούσε να γίνει μια συζήτηση έξω από τα δόντια, ώστε να μην ξαναδούμε κάτι αντίστοιχο, κάτι που, όμως, θα προϋπέθετε μια ρητορική μακριά από αυτή του δικαιωματισμού. Έγινε κάτι τέτοιο; Φυσικά και όχι!
Au contraire, το σύνολο των Ελλήνων ανδρών και της ελληνικής κοινωνίας βρέθηκε ξανά στο στόχαστρο για έναν άνθρωπο που, αν ήταν στο χέρι μας και γνωρίζαμε το παρελθόν του, θα βρισκόταν είτε στο τρελάδικο είτε στη φυλακή. Ατελείωτα δακρύβρεχτα κείμενα, τσιτάτα και αναλύσεις για το πώς η παραδοσιακή ελληνική οικογένεια είναι άμεσα υπεύθυνη για τον επόμενο “γυναικοκτόνο”, με το συνδετικό κρίκο να είναι το “όποιος πάει με πολλές είναι μάγκας και όποια πάει με πολλούς είναι πουτάνα”. (Αν κάποιος από εσάς έχει σπουδάσει εγκληματολογία, ρίξτε μια ματιά στο πτυχίο σας. Ίσως έχει πάθει αυτανάφλεξη.)
Μέσα από το κύμα πληροφορίας που ήρθε για ακόμη μια φορά καταπάνω μας, ξεχωρίζει ένα συγκεκριμένο μήνυμα: Πρέπει, ως κοινωνία, να κάνουμε περισσότερα για την πρόληψη τέτοιων φαινομένων. Φυσικά, η πρόληψη δεν περιλαμβάνει π.χ τη φυλάκιση ενός ανθρώπου που απήγαγε υπό την απειλή όπλου τη γυναίκα του, δεν περιλαμβάνει καν τον ίδιο το “γυναικοκτόνο”, αλλά όλους εμάς. Εμείς, γι ακόμη μια φορά, είμαστε αυτοί που πρέπει να αλλάξουμε τη γλώσσα και τη σκέψη μας, γιατί διαφορετικά, κατά το φεμινιστικό οχετό και τους αυλικούς που τον περιβάλλουν, είμαστε συνένοχοι. Θα πρέπει να νιώθουμε ενοχές για κάθε τι που κάνουμε και λέμε, για το πώς ζούμε, για το πώς μιλάμε, για τα dynamics των σχέσεων μας, γιατί σε διαφορετική περίπτωση, οπλίζουμε το χέρι που θα σκοτώσει την επόμενη γυναίκα. Και, φυσικά, αφού όλοι φταίμε, το λιγότερο που έχουμε να κάνουμε είναι να εντάξουμε στο λεξιλόγιο και το νομικό μας σύστημα τη λέξη γυναικοκτονία.
Το εν λόγω φρούτο πρωτοεμφανίστηκε το 1970 και δεν είναι απαραίτητα κακός όρος, ενώ η συστηματική καταγραφή των δολοφονιών από συντρόφους ή μέλη της οικογένειας είναι κάτι το επιθυμητό, αρκεί να μη συγχέουμε το ένα με το άλλο. Η γυναικοκτονία, σύμφωνα με τη Wikipedia, είναι ένα έγκλημα μίσους, που περιλαμβάνει το φόνο μιας γυναίκας ή ενός κοριτσιού, λόγω του φύλου τους.
Χαρακτηριστική περίπτωση τέτοιου εγκλήματος είναι η περίπτωση του Elliot Rodger. Όμως, εκεί, το κίνητρο ήταν ξεκάθαρο: Ο δράστης πραγματοποίησε την επίθεση στοχευμένα λόγω του φύλου των θυμάτων. Δεν υπήρξε καμία συνδιαλλαγή με τα θύματα πριν την επίθεση. Στα περιστατικά που έχουν συμβεί τον τελευταίο καιρό, όμως, κανένα δεν παραπέμπει σε έγκλημα μίσους λόγω του φύλου του θύματος.
Στην περίπτωση της Ρόδου είχε προηγηθεί σχέση και χωρισμός, στη Φολέγανδρο προηγήθηκε καβγάς και στα Γλυκά Νερά, η Καρολάιν μάλλον ανακάλυψε κάτι που δεν έπρεπε και ήθελε να φύγει. Στη μελέτη μιας εγκληματικής ενέργειας, σημαντικό ρόλο παίζει το κίνητρο του δράστη και από πουθενά δεν προκύπτει ότι οι δολοφονίες αυτές είχαν ως κίνητρο το μίσος προς το γυναικείο φύλο γενικότερα. Η ζήλεια, η μη-διαχείριση της απόρριψης και ο φόβος συνεπειών για κάτι που θα σε κάψει αν μαθευτεί, αποτελούν συναισθήματα στα οποία το ανδρικό φύλο δεν έχει την αποκλειστικότητα.
Όταν η Ελληνίδα φεμινίστρια ερωτηθεί για το τι μπορεί να όπλισε το χέρι του οποιουδήποτε δράστη, θα πάρεις μια γενική απάντηση που θα περιλαμβάνει από τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε, μέχρι το στοργικό ρόλο της Ελληνίδας μάνας, το wage gap και τις χριστιανικές παραδόσεις.
Οι λόγοι, τώρα, που οι άνδρες υπερεκπροσωπούνται σε εγκλήματα βάσει αυτών των συναισθημάτων, είναι οι ίδιοι για τους οποίους υπερεκπροσωπούνται στα βίαια εγκλήματα, σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης και σε όλες τις χρονικές περιόδους. Σαφέστατα, πάντως, οι άνδρες δεν έχουν το μονοπώλιο στην έμφυλη βία. Όταν μιλάμε για βία ανάμεσα στο ζευγάρι, τη χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες: Ανταποδοτική, όπου τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα χρησιμοποιούν βία έναντι του συντρόφου τους και μη ανταποδοτική. Στα περιστατικά μη-ανταποδοτικής βίας (περίπου οι μισές περιπτώσεις), το 70% είχε ως θύτη τη γυναίκα. Apparently, the pantofla effect is real. Αν υπάρχει ένας που όταν ακούει την πρόταση ‘έμφυλη βία’, του έρχεται στο μυαλό ένας κακοποιημένος άνδρας αντί μια κακοποιημένη γυναίκα, τώρα ήρθε η ώρα να σηκώσει το χέρι του. Αυτό που όντως φαίνεται να ισχύει είναι το ότι οι άνδρες τείνουν να ευθύνονται για τα πιο σοβαρά περιστατικά βίας, που μπορεί να αποβούν θανατηφόρα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι γυναίκες δεν σκοτώνουν, ενδεικτικά:
Περιπτώσεις “ανδροκτονιών” μέσα στο 2019:
- 64χρονος βρίσκεται σε προχωρημένη σήψη τυλιγμένος σε σεντόνια τα οποία ήταν δεμένα με ιμάντες και κολλητική ταινία, στο διαμέρισμα του στο Χαλάνδρι, δολοφονημένος από τηv σύντροφο του με την οποία έμεναν μαζί και που ακόμα αγνοούνταν. Συνελήφθη μετά από πολλούς μήνες. Οι δικαστές της αναγνωρίζουν το ελαφρυντικό “της καλής συμπεριφοράς” μετά την πράξη της δολοφονίας με αποτέλεσμα να σπάσουν τα ισόβια. Χαλάνδρι, Αθήνα, Ιανουάριος 2019.
(αν ήταν ανάποδα τα φύλα, θα σάπιζε για πάντα μέσα ο δράστης)
- 46χρονη καταδικάζεται σε 10 χρόνια φυλακή επειδή μαχαiρωσε και δολοφόvησε τον άντρα της. Στο δικαστήριο υποστήριξε πως ο άντρας της τους τελευταίους μήνες ασκούσε βiα επάνω της, πράγμα το οποίο δεν μπορούσε φυσικά να αποδείξει και 2 από τους 7 δικαστές πρότειναν την αθώωση της. Ιανουάριος 2019.
- Κατακρεουργημέvος βρέθηκε από μαχαιpιές στο διαμέρισμα του 79χρονος από 50χρονη γυvαίκα που φιλοξεvούσε. Υποστήριξε πως ήταν σε αυτοάμυvα. Πειραιάς, Φεβρουάριος 2019.
- 56χρονος δολοφοvείται από την σύντροφο του σε ξενοδοχείο με πολλαπλά χτυπήματα με ψαλiδι. Αρχικά η γυvαίκα υποστήριξε πως αυτός αυτοκτόvησε. Ηράκλειο Κρήτης Ιούλιος 2019.
- 73χρονος δολοφοvείται από την γυναίκα του με απανωτά χτυπήματα πλάστη και με καυτό νερό στο πρόσωπο μετά από διαπληκτισμό. Σκάλα Μεσσηνίας, Οκτώβρης 2019.
- 59χρονος άντρας δολoφοvείται σε πεζοδρόμιο στην Κρήτη με απαvωτές μαχαιριές από την πρώηv σύζυγο του. Ηράκλειο Κρήτης Οκτώβρης 2019.
- 35χροvος μαχαιρώvεται στον λαιμό από την 37χρονη πρώην σύvτροφο του στην μέση του δρόμου επειδή δεν επιθυμούσε να τα ξαναβρούν. Άρτα, Δεκέμβρης 2019.
Περιπτώσεις “ανδροκτονιών” μέσα στο 2020:
- Μητέρα αποπειράται να δολοφοvήσει την 17χροvη κόρη της και τον σύζυγο της με μαχαιpιές στην κοιλιά. Την ώρα που ανακρίνεται από την αστυνομία κάνει ξανά επiθεση στον άvτρα της προσπαθώντας να τον μαxαιρώσει στο στήθος. Κόρινθος, Ιανουάριος 2020.
- Άντρας δολοφοvείται με μαχαιριές από την 42χρονη σύντροφο του. Αθήνα, Μάιος 2020.
- Στον ύπνο του δολοφοvούν μητέρα και κόρη 49χρονο. Σκηνοθετούν την δολοφοviα του ως αποτέλεσμα ληστείας. Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2020.
- 54χρονη δολοφοvεί με τηγάνι τον 89χρονο πρώην πεθερό της. Σκηνοθετεί την δολοφοviα του ως ατύχημα. Θεσσαλονίκη, Ιούλιος 2020.
- 74χρονη δολοφοvεί τον σύζυγο της. Σκηνοθετεί την δολοφοviα του ώστε να φανεί ως ανακοπή καρδιάς. Συνελήφθη μετά από μήνες. Παγκράτι, Ιούλιος 2021.
(Credits: Δημήτρης Πετράκης)
Σαφώς λιγότερες από άποψη συχνότητας, αλλά αν το θέμα είναι αυτό, τότε γιατί να μην επεκτείνουμε τους ορισμούς ώστε να περιγράφουν και τη φυλή του θύματος;
Ας μη μελετήσουμε καμία περίπτωση και υποθέσουμε ότι το κίνητρο ήταν φυλετικό μίσος κατά των λευκών!
Τέτοιου είδους μίσανδρες, καταστροφικές για την κοινωνία μας και, κατά βάση, χαζές διεκδικήσεις είναι ένδειξη ενός φεμινιστικού κινήματος που στην Ευρώπη έχει χάσει το λόγο ύπαρξης του και, ενώ σε συστημικό επίπεδο έχει τεράστια ισχύ, σε κοινωνικό επίπεδο πνέει τα λοίσθια.
Όταν η Ελληνίδα φεμινίστρια ερωτηθεί για το τι μπορεί να όπλισε το χέρι του οποιουδήποτε δράστη, θα πάρεις μια γενική απάντηση που θα περιλαμβάνει από τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε, μέχρι το στοργικό ρόλο της Ελληνίδας μάνας, το wage gap και τις χριστιανικές παραδόσεις.
Ένα σημαντικό βήμα προκειμένου να λύσεις ένα πρόβλημα που θεωρείς σημαντικό, είναι να εντοπίσεις εάν και κατά πόσο το πρόβλημα αυτό υπάρχει. Και, σύμφωνα με τα στοιχεία από το 2018, η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες, αν όχι στην τελευταία θέση στις “γυναικοκτονίες” στην Ευρώπη, τόσο σε απόλυτους αριθμούς, όσο και κάνοντας αναγωγή στον πληθυσμό.
Δεν είμαι σε θέση να ξέρω αν ευθύνονται οι παραδοσιακές αξίες που πήραμε οι περισσότεροι από τα σπίτια μας, οι στενοί οικογενειακοί δεσμοί ή η μη εξάπλωση της θρησκείας της ειρήνης στη χώρα μας, πάντως, ακόμη κι αν βάζαμε τις 11 φετινές “γυναικοκτονίες” στο συγκεκριμένο πίνακα, πάλι θα πέφταμε κατηγορία. Στις πρώτες, μάλιστα, θέσεις, βλέπουμε χώρες που έχουν εξαντλήσει κάθε δυνατή κοινωνική παρέμβαση προκειμένου να αμβλύνουν τις έμφυλες ανισότητες.
Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, πως ακόμη κι αν ο παραπάνω πίνακας φτάσει μια μέρα να απεικονίζει μια σειρά από μηδενικά, ο φεμινισμός δε θα έχει δικαίωμα στο τραπέζι των νικητών. Το να θέλεις να μειωθούν όσο το δυνατόν περισσότερο τέτοια φαινόμενα, είναι κάτι αδιαμφισβήτητα σωστό. Το να ασκείς, όμως, κοινωνικό έλεγχο στο συμπατριώτη σου και να του προκαλείς ενοχές, πόσο μάλλον χωρίς να έχεις την παραμικρή ένδειξη ότι αυτό θα βοηθήσει την κατάσταση, αποτελεί textbook παράδειγμα τυμβωρυχίας για να δοθεί στον ιδεολογικό σου χώρο ακόμη περισσότερη εξουσία.
Αν υποθέσουμε, λοιπόν, ότι η ελληνική κοινωνία φταίει για κάτι (μια υπόθεση που δεν με πείθει ιδιαίτερα), τότε μπορούμε να καταλήξουμε στο ότι φταίει για το ότι μπορεί να προστατεύει τις γυναίκες της αποτελεσματικότερα από τις υπόλοιπες χώρες παγκοσμίως. Και μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως το φεμινιστικό κίνημα δεν έπαιξε κανένα ρόλο σ’αυτό.
