Εν συνεχεία της συνεντεύξεως του κ.Λάκη Κομνηνού στο δημοσιογράφο κ.Χατζηνικολάου, αναφέρθηκε η λέξη «Λαθρομετανάστες».
Η λέξη «λαθρομετανάστης» είναι σύνθετη.
«Λαθρα-», που σημαίνει κρυφά ή παράνομα.
«Μετανάστης» είναι το άτομο που αλλάζει χώρα διαμονής.
Ετυμολογικά, λοιπόν, η λέξη σημαίνει κάποιον που μεταναστεύει παράνομα. Δεν κρίνει την αξία του ανθρώπου, αλλά την πράξη του: την παράνομη είσοδο σε μια χώρα.
Η χρήση της λέξης «λαθρομετανάστης» περιγράφει την πράξη της παράνομης εισόδου και όχι την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη.
Είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε τον άνθρωπο από τις πράξεις του.
Το γεγονός ότι κάποιος εισέρχεται παράνομα σε μια χώρα δεν σημαίνει ότι η αξία του ως ανθρώπου μειώνεται. Ωστόσο, η παράνομη είσοδος παραμένει μια πράξη που παραβιάζει το νόμο.
Παράδειγμα χρήσης του όρου σε άλλα συμφραζόμενα:
Η χρήση του προθέματος «λαθρα-» δεν περιορίζεται στον όρο «λαθρομετανάστης». Υπάρχουν πολλές λέξεις με το ίδιο πρόθεμα, όπως:
Λαθρεπιβάτης: Το άτομο που χρησιμοποιεί μεταφορικό μέσο χωρίς να πληρώνει.
Λαθρέμπορος: Το άτομο που εμπορεύεται αγαθά παράνομα, χωρίς να πληρώσει δασμούς.
Λαθραναγνώστης: Το άτομο που διαβάζει κρυφά, χωρίς άδεια.
Λαθροθήρας: Το άτομο που κυνηγάει παράνομα.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, το «λάθρα-» χαρακτηρίζει την παράνομη πράξη και δεν αποσκοπεί στην υποτίμηση του ατόμου. Η ετυμολογική συνέπεια του όρου είναι σαφής και συνεπής.
Η παράνομη είσοδος σε μια χώρα είναι παραβίαση των εθνικών νόμων. Ο όρος «λαθρομετανάστης» περιγράφει ακριβώς αυτήν την πράξη, δηλαδή την παράνομη μετανάστευση. Δεν πρόκειται για ηθική κρίση του ατόμου, αλλά για νομικό χαρακτηρισμό της πράξης που παραβιάζει τους νόμους της χώρας.
Η γλώσσα αποτελεί το μέσο με το οποίο επικοινωνούμε με ακρίβεια σκέψεων και εννοιών. Η λέξη «λαθρομετανάστης» δεν επιλέχθηκε τυχαία, αλλά ακολουθεί την ίδια λογική με άλλες λέξεις που φέρουν το πρόθεμα «λαθρα-», όπως «λαθρεπιβάτης» και «λαθρέμπορος». Η προσπάθεια απαγόρευσης αυτής της λέξης μπορεί να θολώσει τη διακριτή σημασία που φέρει, καθώς είναι αναγκαίο να αναγνωρίζουμε την παράνομη πράξη χωρίς να συγχέουμε την ανθρώπινη αξία. Η αντικατάσταση της λέξης με όρους όπως «παράτυπος μετανάστης» δεν αλλάζει την ουσία της πράξης που περιγράφεται, αλλά ενδέχεται να δημιουργήσει σύγχυση και να μειώσει την κατανόηση της νομικής διάστασης του θέματος.
Ένα βασικό αντεπιχείρημα στη χρήση της λέξης «λαθρομετανάστης» είναι ότι προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Αυτό αγνοεί το γεγονός ότι η λέξη είναι πρωτίστως νομικός όρος και δεν αφορά την ηθική υπόσταση του ατόμου, αλλά την παράνομη πράξη που διέπραξε.
Η ύπαρξη νόμων που ρυθμίζουν τη μετανάστευση δεν είναι αυθαίρετη ηθική επιλογή, αλλά βασική για τη διατήρηση της τάξης και ασφάλειας κάθε κράτους.
Η γλωσσική ακρίβεια επιτρέπει στο κράτος και την κοινωνία να κατανοούν και να διαχειρίζονται καλύτερα τα διαφορετικά φαινόμενα. Όταν η μετανάστευση γίνεται νόμιμα, χρησιμοποιείται ο όρος «μετανάστης». Όταν γίνεται παράνομα, ο όρος «λαθρομετανάστης» δηλώνει τη διαφορά στην πράξη, όχι την αξία του ατόμου.
Αν αντικαταστήσουμε τον όρο «λαθρομετανάστης» με πιο ουδέτερες εκφράσεις, όπως «παράτυπος μετανάστης», υπάρχει ο κίνδυνος να εξομαλυνθεί η πράξη της παράνομης εισόδου σε μια χώρα.
Ενώ μπορεί να φαίνεται ανθρωπιστικό, στην πράξη μειώνει την αντίληψη του κοινού για τη σοβαρότητα της πράξης.
Οι νόμοι περί μετανάστευσης υπάρχουν για να διασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας, και η παράνομη είσοδος είναι παραβίαση αυτών των νόμων.
Αν το λεξιλόγιο αλλάξει και η παράνομη μετανάστευση περιγράφεται με πιο ήπιους όρους, μπορεί να δημιουργηθεί μια ψευδαίσθηση ότι το πρόβλημα δεν είναι τόσο σημαντικό, με αποτέλεσμα οι συνέπειες των πράξεων αυτών να υποτιμηθούν στη συλλογική συνείδηση.
Είναι χρήσιμο να δούμε πώς άλλες γλώσσες χειρίζονται το ίδιο ζήτημα. Στα αγγλικά, για παράδειγμα, χρησιμοποιούνται οι όροι «illegal immigrant» και «undocumented immigrant».
Ο πρώτος τονίζει την παραβίαση των νόμων, ενώ ο δεύτερος το γεγονός ότι το άτομο δεν διαθέτει τα απαιτούμενα έγγραφα. Αν και και οι δύο όροι χρησιμοποιούνται, ο πρώτος είναι πιο νομικά ακριβής, καθώς περιγράφει την πράξη της παράνομης εισόδου.
- Λαθρομετανάστες και μετανάστες
- Μητσοτάκης και Ανδρουλάκης
- Η Άνοδος των Πατριωτικών Κομμάτων στην Ευρώπη: Μια Νέα Εποχή Ελπίδας
Η χρήση του όρου «λαθρομετανάστης» στην ελληνική γλώσσα είναι σύμφωνη με διεθνείς πρακτικές και η αλλαγή της λέξης απαιτεί ισχυρή επιχειρηματολογία για να διαφοροποιήσει πραγματικά την πράξη που περιγράφεται.
